Sütçülük ve peynircilik sektörümüzün hali ne olacak?

Abdi Kösem yazdı…

Peynircilik sektörünün beklediği Peynir Tebliği uzun çalışmalardan sonra 8 Şubat 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Şubat ayının ilk haftasında İstanbul’da hayvancılık ve çiftlik ekipmanları fuarı düzenlendi. Fuar Merkezi’nin neredeyse en küçük salonunda yapılmasına rağmen fuar alanının tamamı doldurulamamıştı. Katılımcıların yarısına yakını bal üreticileri ve arıcılık malzemeleri firmalarından oluşuyordu. Yemen’den gelen bir bal firması bile bulunmaktaydı. Sanki tarım ve hayvancılığımızın ağzına bir parmak bal çalar misali…

Ekonomisinin tarıma dayalı olduğu bir ülkede katılımın firma bazında az olması ve sergilenen cihaz ve ekipmanın bir önceki yıla göre aynı olması yenilikçi cihaz ve sistemlerin fuarda bulunmaması bende burukluk yarattı. Ülkemizin tarım potansiyeli için havada gri bulutların olduğunu bu bulutların kararıp yağmura hatta afata yol açmamasını dilerim. Süt fiyatlarımız 2015 Mart dönemine kadar 1,15 TL/lt olarak belirlenmişti. Önemli olan sütün fiyatı değil, sütün niteliği. Sütün içerisindeki protein, yağ, laktoz vb minerallerin miktarları. Biz sütün niteliği ile değil niceliği ile uğraşıyoruz. Ülkemizin tamamında çiğ sütün soğutulmasını daha tam olarak sağlayamadık. İçerisine su eklenmemesi gerektiği ve antibiyotikli sütün satılmaması gerektiği halde sattığımızı unutmayalım.

Peynir tebliği sektörü nasıl etkileyecek?

Sonunda beklenen gerçekleşti. Peynir tebliğimiz uzun uzun çalışmalardan sonra 8 Şubat 2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Tebliğin 5. Maddesinde ürün özelliklerinde; “Peynire işlenecek süt, çiğ olarak peynire işlenebileceği gibi termizasyon, pastörizasyon veya daha yüksek sıcaklıklarda uygulanan bir ısıl işlemden sonra da peynire işlenebilir. Çiğ sütten veya termizasyon işlemi uygulanan sütlerden üretilen ve telemesi haşlanmamış peynirler taze olarak piyasaya arz edilemez. Bu peynirler üretimden sonra en az 4 ay uygun koşullarda olgunlaştırıldıktan sonra piyasaya arz edilir. Taze olarak tüketilen peynirlere işlenen çiğ sütler, en az pastörizasyon normlarında bir ısıl işleme tabi tutulur.

Madde 14 etiketleme bölümünde; “Peynirlerin etiketinde, ‘köy peyniri’, ‘geleneksel peynir’, ‘doğal peynir’, ‘çiftlik peyniri’ gibi ibarelere/nitelemelere yer verilmez. Peynir üretiminde kullanılan sütün tek bir türe ait olması durumunda türün adı peynir adı ile birlikte belirtilebilir. Bu ürünlerde hayvan türünün görselleri etikette kullanılabilir. Peynir üretiminde farklı hayvan türlerine ait sütlerin karıştırılarak kullanılması durumunda kullanılan sütün elde edildiği türlerin adları, ürün adının yanında ‘koyun, keçi ve inek sütlerinden üretilmiştir’ gibi ifadelerle belirtilir. Ancak bu ürünlerin etiketinde inek, koyun, keçi gibi türlere ait görsellere yer verilmez.

Bu Tebliğ kapsamında olgunlaştırılarak piyasaya arz edilen peynirlerin etiketlerinde son tüketim tarihine ilave olarak gün/ay/yıl olarak üretim tarihi de belirtilir. Prosesinde pastörizasyona eşdeğer bir ısıl işlem bulunmayan çiğ sütten veya termizasyon işlemi uygulanan sütlerden üretilen ve telemesi haşlanmamış peynirlerin etiketlerinde ‘çiğ sütten üretilmiştir’ ibaresi ürün adı ile aynı yüzde ve Ek-5’in bir numaralı bendinde tanımlanan x-yüksekliğinin en az 3 mm olduğu punto büyüklüğündeki karakterler kullanılarak yazılır. En az 120 gün süre ile olgunlaştırılarak üretilen kaşar peynirlerinde ‘eski’ ifadesi kullanılabilir.

Peynirler için soğuk zincir şartı

Madde 15 taşıma ve depolama bölümünde; “Bu Tebliğde tanımlanan peynirlerin muhafaza edilmesi, taşınması ve piyasaya arz edilmesi sürecinde 10 °C’nin altındaki sıcaklıklarda tutulur.”

Madde 17 Uyum zorunluluğu bölümünde; (Geçici Madde)

1-1) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri bu Tebliğ hükümlerine 31/12/2015 tarihine kadar uymak mecburiyetindedir.

2) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri tarafından 1/1/2016 tarihinden önce piyasaya arz edilen ürünler 31/12/2016 tarihine kadar piyasada bulunabilir.

3) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri tarafından 1/1/2016 tarihinden önce piyasaya arz edilen ve son tüketim tarihi bir yıldan fazla olan peynirler 31/12/2017 tarihine kadar piyasada bulunabilir” denilmektedir.

Tebliğin uygulaması ile ilgili olarak peşinen olumsuzlukları konuşmak erken olacaktır. Unutmayalım bu tebliğ yayımlanmdan önce tebliğimiz yoktu. Tebliğ ile süt ürünleri kodeksimiz tamamlanmış oldu. Başlıkta sorduğumuz soruya cevap verecek olursak, “Bekleyeceğiz ve göreceğiz”.

Kolaylıklar sizlerle olsun, kazancınız bereketli olsun.