Üreticiyi bağlamışlar, sanayici serbest

Çiğ Sütün Sözleşmeli Usulde Alım Satımına İlişkin Yönetmelikte değişiklik yapılarak çiğ süt referans fiyatını açıklama yetkisi Ulusal Süt Konseyi’nden alınarak Gıda Komitesi’ne verildi. Böylece zaten eli kolu bağlı olan Ulusal Süt Konseyi’nin ağzı da bağlanmış oldu. Üreticinin bağlı diğer herkesin serbest,olduğu piyasa düzeninde süt çiftçisi bürokratik işleyişin belirsizliğine terkediliyor.

Gıdanın enflasyon üzerindeki etkisini azaltmak için 9 Aralık 2014’te kurulan Gıda Komitesi’nin sekretaryası 27 Aralık 2016’da Tarım Bakanlığından alınarak Merkez Bankasına devredildi. Merkez Bankası’nın yönlendirici bir rol üstlendiği Komitede Hazineden Sorumlu Başbakan Yardımcısı ile birlikte 5 bakan (Ekonomi, Tarım, Gümrük ve Ticaret, Kalkınma ve Maliye Bakanları) yer alıyor.

Anlayacağınız, Ulusal Süt Konseyi çiğ süt referans fiyatını belirlemek için toplanacak ancak fiyatı açıklayamayacak. Belirlediği fiyatı Komite’nin sekreteryasını yürüten Merkez Bankası’na gönderecek. Merkez Bankası da bu kararı başkanlığını Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in yaptığı 5 bakandan oluşan bu heyete sunacak. Belirlenen fiyat Komite tarafından onaylanırsa açıklanacak. Onaylamazsa, Ulusal Süt Konseyi’ne yazı yazılarak yeni fiyat belirlemesi istenecek. Böylece ürettiği sütün fiyatını belirleme hakkı zaten olmayan çiftçi artık fiyatını bilmeden süt satacak.

Doları bile serbest kurda dalgalanmaya bırakan Merkez Bankası süt fiyatlarını belirlemek istiyor. İnsanın aklına türlü türlü şeyler getiren bu nasıl bir iştir Allah aşkına. Yem ve süt sanayicileri ile perakende tröstleri dilediği gibi fiyat belirlerken; kurumlar, konseyler, kurullar ve komiteler ile süt üreticisi bağlanıyor.

Yem sanayicisini, gıda sanayiini ve perakende tröstlerini bağlayan bir kural, kurum ve komite ihdas edilmezken… Hiçbir ürüne doğrudan müdahil olmayan bu Komite süt fiyatlarına bodoslama dalıyor. Doları bile serbest bırakan Merkez Bankası sütün elini kolunu bağlıyor. Yeter artık, çekin elinizi üreticinin yakasından.

Merkez Bankası ve Gıda Komitesi’nin süte olan ilgisinin ardında ne var? Gıda Komitesi üyesi bakanlardan, Merkez Bankası ve Tarım Bakanlığı yetkililerinden bu soruya cevap vererek cefakar süt çiftçisinin endişelerini giderecek adımlar atmalarını bekliyoruz. Girdi fiyatlarına karışmayan Komite üretici fiyatlarına karışarak ne yapmak istiyor? Enflasyonu böyle mi kontrol alacağını düşünüyor? Yoksa enflasyon bahanesiyle süt üreticisi üretimden mi koparılmak isteniyor?

Komite, süt hayvancılığında girdi maliyetinin yüzde 70’ini oluşturan yem fiyatlarına sessiz kalıyor. Süt fiyatlarını doğrudan etkileyen yem, mazot ve dolar fiyatları Komite’nin onayından geçmezken nasıl oluyor da süt fiyatları Komite’nin onayına sunuluyor?

Yem fiyatları serbest, dileyen dilediği fiyattan satıyor ancak süt fiyatlarını bağlayan bir sürü kural, kurum ve kurul var. Sanayiciler ve Bakanlık temsilcilerinin Ulusal Süt Konseyi’nde kafa kafaya verip karar alması yetmezmiş gibi şimdi de Merkez Bankası ve ilgili/ilgisiz bakanların yer aldığı Gıda Komitesi onay makamına dönüştürülüyor.

“Taşları bağlamışlar köpekleri serbest bırakmışlar” deyişinde olduğu gibi süt fiyatını bağlayıp yem fiyatını serbest bırakmışlar. Bunların serbest piyasadan anladıkları böyle birşey olsa gerek…

Yeni sayıda görüşmek dileğiyle, esen kalın.