Fiyatları desteklerle dengeleyeceğiz

1 Kasım seçimlerinde Ak Parti yeniden tek başına iktidar oldu. Seçimlerde diğer siyasi partiler mazotta vergileri kaldırmayı vaat ederken Ak Parti yem ve gübrede KDV’yi kaldırma sözü verdi. Tarımsal kesime yönelik vaatlerin Ak Parti’nin oylarını nasıl etkilediğini gösteren güvenilir bir araştırma yok. Ak Parti’nin beş ayda oyunu 8 puan artırmasında çiftçilerin ve kırsal nüfusun payının da olduğu muhakkak.

Seçimde çiftçilere vaad edilen hususlara 64. Hükümet Programında yer verildi. Gübre ve yemde KDV’nin kaldırılması gibi kısa vadede uygulanabilecek olan vaatlerin 1 Ocak 2016’dan itibaren hayata geçmesi bekleniyor.

Seçimlerin ardından kurulan yeni hükümette en büyük sürprizin Faruk Çelik’in Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı olması söylenebilir. Çünkü hiçbir şekilde Çelik’in adı bu bakanlıkla anılmamıştı. Kulislerde Tarım Bakanlığı için eski Bakan Mehdi Eker ve PANKOBİRLİK Başkanı Recep Konuk’un adı öne çıkıyordu.

2007 yılından itibaren Çalışma Bakanlığıve Devlet Bakanlığı görevlerinde bulunan Faruk Çelik, yeni kabinede Gıda Tarım veHayvancılık Bakanı olarak görev yapacak. Yeni bakan belli olduktan sonra en çokmerak edilen konu ise Faruk Çelik’in nasılbir pir politika izleyeceği oldu.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı FarukÇelik, 6 Aralık Pazar günü 24 TV’de katıldığı bir programda gündeme ilişkin soruları yanıtladı. Bakan Çelik, gıda, tarım ve hayvancılık sektörlerine yönelik ilk mesajlarını burada verdi.

Sektörde en önemli eksiklerden birinindiyalog ortamının yetersizliği olduğunu ifade eden Bakan Çelik, sorunları aşmak için öncelikle her kesimle mükemmel bir diyalog ortamı kurcaklarını dile getirdi.

Üretim maliyetlerinin düşürülmesi verekabet koşullarındaki sorunların ortadankaldırılması için havza üretimine dikkat çeken Çelik, neyin, nerede ve ne kadar üretilmesi için üretim ve ürün planlaması yapılacağını anlattı. Üreticilere sağlanan destekleri yeniden değerlendireceklerini dile getiren Çelik, bu alandaki politikaların yeniden düzenleneceğini dile getirdi.

24 TV’de katıldığı programda, hayvancılıktaişletme ölçeğinin büyütülmesi gerektiğine işaret eden Çelik bu konuda şunları söyledi: “Büyükbaş hayvancılıkta işletme sayısı 1,5milyon ve bunların yüzde 75’i 1 ile 9 başarasında. Mutlak surette işletme ölçeklerinibüyütmemiz lazım, tabii ki küçük üreticiyiihmal etmeden.

Küçük işletmelerdeki hayvan sayısını 10-20 baş arasına çıkarmamız lazım. Önümüzdekidönemde kombine ırkları öne çıkaracağız. Bütün bunları hayvancılık sektörtemsilcileriyle değerlendirip politikalarımızıöyle belirleyeceğiz.”

Bakan Çelilk, destekleme politikasındadeğişikliğe gidileceğini ise şu sözlerle ifadeetti: “Dünyada rekabet gücümüzü artırmak için yeni dönemde desteklerdeki kalem sayısının çokluğunu ele almamız gerekiyor. Destekleri daha derli toplu, çiftçinin daha iyi hissedebileceği bir destek politikası mıolmalı. Bunu yeniden ele alacağız. hangiürünlerde ihracacatını hedefleniyorsadestek politikasının ona göre düzenlenmesigerekiyor.”

8 Aralık Salı günü hayvancılık sektöründe faaliyet gösteren kırmızı et, süt, arıcılık ve kanatlı sektörlerinin temsilcileriyle Bakanlıkta bir araya gelen Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Türkiye’de 14 milyon 731 bin büyükbaş, 44 milyon 600 bin küçükbaş, 300 milyon kanatlı hayvan ve 7 milyon arı kovanı bulunduğunu bildirdi.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, 17 aydır çiğ süt fiyatının sabit olduğunu hatırlatarak “Bu nedenle geçmiş 3 aylık süt destekleme primini litre başına 9 kuruş olarak belirledik” dedi.

Üretimde 1 milyon ton kırmızı et, 1 milyon900 bin ton kanatlı eti, 18,5 milyonton süt, 104 bin ton bal ve 17 milyar yumurtaya ulaşıldığını belirten Çelik, “Kanatlı sektöründe, ihracatla büyümedönemine girmiş bulunuyoruz. Süt veürünlerinde ise ihracata dönük bir yönümüzsöz konusu ama kat etmemiz gereken bazımesafeler var. Kırmızı ette ise mevsimseldaralmalar ve bu dönemlerde meydanagelen fiyat dalgalanmalarıyla karşı karşıyaolduğumuzu tespit ettik” diye konuştu.

Bakan Çelik, ürün maliyeti ve bunun piyasadaki yansıması, üretici ve tüketici arasındaki ürün bedellerinin farklılığının sorun oluşturduğunu belirterek şunları kaydetti: “Hayvancılık alanında çok yaygın destekler var. Bu destekler nerede, nasıl, ne kadar konusunun bir kez daha kafamızda netleşmesi gerekiyor. Yetiştirici mi, kesici mi, destek oranları nasıl ele alınmalı. Verimlilik, hayvan hastalıkları ile mücadele konuları ele alınmalı. Mera ve yaylaların kullanımı konusu öteden beri TBMM’de de hep tartışma konusu olmuş ana konulardan bir tanesi. Atık yönetimi konusu da bir başlık. Bunun gibi birçok konu önümüzde sizlerin değerlendirmesini bekliyor.”

İki konuyu kamuoyuyla paylaşmak istediğiniifade eden Çelik, “Birincisi 17 aydan beri çiğsüt fiyatı sabit. Bu nedenle geçmiş 3 aylıksüt destekleme primini litre başına 9 kuruşolarak belirledik. Önümüzdeki dönemdeüreticilerin maliyeti ve çiğ süt fiyatına göreçiğ süt destekleme primlerini belirlemeyedevam edeceğiz. İkinci olarak dana başınaverilen besi desteği, sözleşme yaptıranlara200 lira, sözleşmesiz olanlara 150 liraolarak 27 Aralık’ta ödenecek” diye konuştu.

Bakanlık kayıtlarına göre hayvan sayılarıve hayvansal üretim rakamlarını verip, buverilerin daha güvenilir olması için kayıtsisteminin geliştirileceğini belirten BakanFaruk Çelik, Bakanlıkta yaptığı çalışmalarlahayvancılıkla ilgili tespit ettiği sorunları şöylesıraladı:

– Hayvancılık işletmelerinin ölçeği, özelliklede büyükbaşta 1-9 baş arası hayvana sahipişletmelerin yüzde 75 oranında olmasıçok dikkatimi çekti. Bunu çok anlamlıbuluyorum, olması gerekenin ne olduğunusizinle burada tartışacağız.

– Ürün fiyatlarının piyasaya yansıması, üretici ve tüketici fiyatları arasındaki farkınyüksek oranda olması.

– Hayvancılık desteklerinin nerede, nasıl nekadar olması gerektiğini tekrar ele almamızgerekir. Desteği besici mi almalı, kesici mi, bunların gözden geçirilmesi gerekiyor.

– Hayvan kayıt sistemini kısa sürede sağlıklıhale getirmemiz gerekiyor.

Tarım Bakanı Faruk Çelik, hayvancılık sektöründe öne çıkan sorunlar arasında; verimlilik, atık yönetimi, hayvan hastalıklarıyla mücadele, hayvancılık işletmelerinin standart olmaması ve meraların kullanımını saydı.

Hayvancılık sektörü temsilcierine, “Bakanlığımızın uygulamalarından olumlu ve olumsuz anlamda direkt etkileniyorsunuz” diyen Bakan Çelik, yeni dönemde konuları yeni bir bakış açısı ile ele alacaklarını kaydetti. Çelik, toplantının amacını ise, “Neyin, nerede ve nasıl olması gerektiğini tartışmak için bir araya geldik” sözleriyle ifade ederek, sektör temsilcilerinin görüşlerini aldıktan sonra hayvancılık politikasına şekil vereceklerini belirtti.

Bakanlıktaki hayvancılık sektör toplantısınaUlusal Süt Konseyi ve ASÜD BaşkanıHarun Çallı, SETBİR Başkanı Zeki Ilgaz, Süt Üreticileri Merkez Birliği Başkanı FatihSalih Okumuş, Damızlık Sığır YetiştiricileriMerkez Birliği Başkanı Cemalletin Özden, TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Faik Yavuz, Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahimYetkin, Hayvancılık Genel Müdürü MustafaKayhan, Tarımsal Araştırmalar ve PolitikalarGenel Müdürü Masum Burak, Tarım veKırsal Kalkınmayı Destekleme KurumuBaşkanı Ali Recep Nazlı katıldı.

Toplantıda en dikkat çeken isim ise Süt Üreticileri Merkez Birliği Eski Başkanı ve 23. Dönem Bursa Milletvekili ve Ali Koyuncu oldu. Koyuncu’nun bakan ve büroratlarla aynı platformda oturması Bakan Yardımcılığına hazırlandığı söylentilerini güçlendirdi. Bursa’da yayınlanan Yeni Dönem Gazetesi’nde yazan Hasan Boztürk, kulis bilgilerine dayanarak, Ali Koyuncu’nun Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakan Yardımcısı olabileceğini şu şekilde ifade etmişti.

“Şu anda Tarım Bakanlığı’nda yardımcılığa ilişkin bir beklenti hakim. Ama olma ihtimali yine kendi arkadaşları nedeniyle zor gibi. ‘Yapamaz’ tarzı küçük görme ve Bakan Faruk Çelik’e etki etme girişimleri nedeniyle bu iş zora girecek gibi duruyor. Bursa’ya yabancı bir isim olsa daha çok sevinecekler neredeyse. Bu görev için eski Milletvekili ve Süt Üreticileri Birliği Genel Başkanı Ali Koyuncu’nun talip olduğunu duyuyoruz. Talip olmasıyla birlikte aleyhte kampanya da başlamış.”

Bakanlıktaki sektör toplantılarında verilen fotoğraf, Ankara ve Bursa kulislerinde Ali Koyuncu’nun Bakan Yardımcılığına hazırlandığı ile ilgili yazılanları doğrular nitelikte.

– Yemde ve gübrede KDV’yi kaldıracağız.

– Genç çiftçilerimize proje karşılığı 30 bin lira karşılıksız destek vereceğiz.

– Tarım sigortalarının kapsamını genişleterek yaygınlaştıracağız.

– Tüm tarımsal bilgi sistemlerini AB ile uyumlu hale getireceğiz.

– Arazilerini büyütmek isteyen ehil mirasçılara kredi imkânları sağlayacağız. Çiftçilerimizden arazilerini birleştirmek suretiyle büyük ölçekli tarım işletmeleri oluşturanlara özel destekler vereceğiz.

– Tarım alanlarını planlama ile koruma altına alacağız.

– Başta aspir, kanola, soya olmak üzere bitkisel üretimde sözleşmeli üretimi yaygınlaştıracağız.

– Tarım alanları içerisinde organik tarımın oranını yüzde 1,95’den yüzde 4’e çıkaracağız.

– GDO ve ürünlerinde izlenebilirliğin sağlanmasını, kontrol ve denetim sisteminin etkin şekilde işletilmesini sağlayacağız.

– 12 milyon hektar mera alanında tespit, 7,2 milyon hektar alanda tahdit, 4 milyon hektar alanda tahsis, 800 bin hektar alanda ise ıslah çalışmalarını tamamlayacağız.

– Koyun ve keçi yetiştiriciliğine yönelik teşvikleri artıracağız. Koyun ve keçilerin kayıt altına alınarak izlenmesi ve hayvan hastalıklarının kontrol altına alınmasını sağlayacağız.

– Süt ve et üretiminde sözleşmeli model geliştireceğiz.

– Büyükşehirlerde kırsal alanın ihmal edilmemesi için bütçelerinden bu alana asgari bir oranda kaynak ayrılmasına ilişkin düzenlemenin uygulamasını titizlikle takip edeceğiz.

– Kırsal kesimde coğrafi ve sosyal koşulları dikkate alarak, imar mevzuatında yeni bir düzenleme yapacağız.

– Tarımda ölçek ekonomisini teşvik eden yeni bir vergilendirme yaklaşımına geçilecek.

– Tarımsal destekleri, 190 adet tarım alt havzasında, iklim, toprak ve topografyanın yanı sıra, mevcut su potansiyeli ve bitkilerin su tüketimini de dikkate alarak, alt havzalar düzeyinde, bölgesel ve ürün bazında düzenleyeceğiz.

– Kırsal Kalkınma Desteklerinin 81 şehre yaygınlaştırılmasını sağlayacağız.

– IPARD kapsamında, 1,9 milyar TL’si hibe olmak üzere toplamda 4 milyar TL yeni yatırımla ilave 5 bin tesis açacak, 40 bin yeni istihdam sağlayacağız.

– IPARD-2 Uygulama Döneminde, IPARD-I`den farklı olarak kamu katkısının kadın ve genç çiftçilerde yüzde 70’e kadar çıkarılmasını sağlayacağız.

– IPARD-2 Uygulama Döneminde, Kırsalda ‘Yenilenebilir Enerji Yatırımları’ destek kapsamına alınacak, destek oranı kamu yatırımları için yüzde 100’e kadar çıkarılacak.

– 81 ilimizin TKDK tarafından desteklenmeye başlaması ile TKDK’yı Ödeme Ajansı’na dönüştüreceğiz.