Otomatik yem hazırlama ve dağıtma sistemi

Hayvancılık işletmelerinde en önemli işlerin başında yem hazırlama ve besleme gelmektedir. DeLaval Optimat ile yem hazırlamada ve beslemede verimliliği yakalayın.

Gönüllü Sağım Robotu (VMS) bulunan damızlık inek çiftliklerinde, rahat ve konforlu şekilde sağılan ineklerin, doğru bir hayvan trafiği ile gayet keyifli halde bir yaşam alanına sahip olduğu gözlemlenmektedir. Fakat böyle bir işletmede, hala yapılacak yarım günlük iş daha bulunmaktadır.

Bu durumda çiftliğin karlılığını yükseltmek için odaklanılacak en önemli nokta yemleme yönetiminin gözden geçirilmesi olacaktır. Yem maliyetleri çiftliğin süt üretiminden gelen girdinin %50’sine varan gider payını oluşturabilmektedir. Optimat yemleme mantığı geliştirildiğinde, inekler daha fazla ve daha kaliteli süt üretmektedirler.

Genel olarak sağlık (veteriner masrafları, ilaç-tedavi maliyetleri, üreme) ve yem başlıkları altındaki iyileştirmeler, gider kalemlerinin azaltılmasındaki en önemli başlıklardır. İyi yönetilen bir damızlık çiftliğinde, yem yönetiminin çok önemli ve hassas bir bölüm oluşturduğu gözlemlenmektedir. Doğru yemlemenin yapılabilmesi karmaşık ve bilimsel bir altyapı gerektirmektedir. Bunun yanında mevcut bilgilerin, sürü yönetimi, rumen mikroorganizma bilgisi ve hayvan gereksinimleri ile birleştirilmesi gerekmektedir.

Daha sık yemleme imkânı veren, otomasyonlu yemleme sistemlerinin, süt verimine ek faydalar sağladığı gözlemlenmiştir. Bunun altında yatan etkenler ise, yem israfının düşürülmesi, maliyetlerin azaltılması, beslenmenin etkin hale gelmesi ve geri dönüşün hızlandırılması olarak ele alınmalıdır. Optimat sistemi, eşsiz ve doğru teknoloji kullanımı ile yem uzmanları ve çiftçilere rasyon hazırlanmasında çok ciddi kolaylıklar sağlamaktadır: Yenilikçi teknolojilerin hayata geçirilmesi ile damızlık inek çiftliklerinin daha karlı hale getirilmesi ve gider kalemlerinin azaltılması hedeflenmektedir.

Optimat Otomatik yemleme sistemi, sadece VMS Gönüllü sağım sistemlerinin olduğu çiftliklere değil, tüm geleneksel sağım sistemlerinin olduğu (Balıkkılçığı, Paralel, Rotary) çiftliklere kolayca uygulanabilmektedir.

DeLaval Optimat yemleme fikrinin altın kuralları

Yem maliyetleri tek başına ciddi bir gider şeklinde her geçen gün yükselerek karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca sağımdan sonra en fazla zaman harcanan iş yüküdür. Yem maliyetleri çiftliğin değişken giderlerinin yaklaşık yüzde 50’sini oluşturmaktadır

Damızlık çiftliğinin başarıya ulaşmasında, spesifik yem rasyonunun düzenli ve sık şekilde verilmesinin büyük önemi bulunmaktadır. Otomatik yemleme sistemleri, sürü sağlığı, üreme ve üretkenliğin arttırılması açısından yemleme yönetimini en uygun hale getirmektedir.

Günlük yemlemede esneklik

DeLaval Optimat Yönetim Programına bağlı tartım sistemi, yem yönetiminde tam kontrol sağlamaktadır. Yemleme yöntemleri ile ilgili yeni fikirler hızlı ve kolay şekilde sisteme entegre edilebilmektedir. Farklı gruplar için rasyon değişiklikleri ve grupların yem dağıtma sıklığı artık hiç de zor değildir ve başarı için mutlak bir gerekliliktir.

Sistemin sunduğu hizmetler içinde; yemleme geçmişi, rasyon ve yem tablası yönetiminin yanında, operator performans takibi ile ilgili de imkânlar bulunmaktadır.

Ayrıca sistem, süt üretimi ve üretim girdileri ile doğrudan ilişkili yem tüketimi, yem içeriği ve maliyetlerinin kontrolünü yapabilmekte, buradan aldığı veriler ile de depo yönetimi ve fayda maliyet analizi gibi ekonomik hesaplama analizlerinin yapılmasına imkân sağlamaktadır.

Daha hassas yemleme

Yem tablasına her gün konan yemin aynı kalite ve rasyonda olması günümüzde üreme başarısını etkileyen önemli faktörlerden biridir. Çekici bir yem tablası oluşturmak için, ineği yemliğe daha sık ziyaret ettirmeli ve yem karışımında yemlerin seçilmeden toplu halde tükettirmenin yolları aranmalıdır.

Sağlıklı ve yemin etkin olduğu başarılı bir sürüde yemlikte artan yemin gözle görülür şekilde azalması gerekmektedir. Bu sistem ile aynı miktarda yem tüketerek, süt artışı sağlamak mümkün hale gelmektedir.

Örnek:

Bir inek günde 20 kg kuru madde tüketiyor ve 24 l süt üretiyor.

Süt / yem etkinliği= 1.2

Şayet aynı inek iyi yapılandırılmış ve düzgün bir rasyon karışımı tüketirse, rumen içinde mikrobiyal flora çoğalır (doğru rumen beslenmesi / daha istikrarlı ph dengesi) böylece:

-Artış = 26 litre süt/günk (20 kg KM alımı) / KM: Kuru

Yüksek kaliteli yemin hassas yemleme tekniği ile verilmesi aşağıdaki etkenlere yardımcı olmaktadır:

• Sürüdeki pH dengesini (6pH) iyi seviyede tutularak, acidosis düşürülmektedir. (10%’dan 2% oranına)

• Daha doğru, vitamin ve mineral dozajlaşmasından ötürü kolay kızgınlık takibi yapılmakta ve daha etkin tohumlama başarısı sağlanmaktadır.

• Somatik hücre sayısı düşürülebilmektedir.

• Hayvanlarda daha iyi Vücut Puan Skoru sağlanabilmektedir.

• Metabolizmadaki, enerji seviyesi ve etkinliği artmaktadır. – bu da süt verimini doğrudan olumlu yönde etkilemektedir.

• Veteriner ziyaretlerini %50 oranında azaltmaktadır.

• Doğumdan sonraki ilk 40 günde daha iyi inek yönetimi sağlamaktadır.

• Yem maliyetlerini düşürülmektedir.

• Sürü sağlığı iyileştirilmekte ve laktasyon sayısı artmaktadır.

Sabit pH dengesi – Her gün sık yem tablası ziyareti

Şayet sürüdeki inekler zayıf balanslanmış ve yapılandırılmış bir yem ile beslenirse, çok yüksek seviyedeki karbonhidratlardan ötürü, yem emiliminde problemler ortaya çıkar. Rumendeki pH seviyesi 5,8’e kadar düşebilir.

Optimat sistemi, iyi yapılandırılmış ve balanslanmış rasyonu yem tablasına sık ziyaretler şeklinde getirmeyi sağlamaktadır. Sık yemleme herhangi bir sürüde, herhangi bir gruptaki herhangi bir ineğin performansına göre doğru şekilde yemlenmesine ve yüksek verimde süt üretmesine fayda sağlamaktadır. Bu çözüm ile daha doğru bir pH dengesi sağlamaktadır.

Tablo 1: Tablada Yem İsrafındaki Düşüş (Dağıtılan yem %)

Kaynak: Optimat questionnaire

Taze, iyi karışmış ve alanslanmış rasyon

İyi kondisyona sahip ve doğru rumen dolumu gerçekleşen ineklerin süt verimleri ve kuru madde alımları yüksek olmaktadır.

• Uzun olmayan lif/sap uzunluğu (5 cm),

• İyi karışım sayesinde, yem seçimi ve ayırmanın azaltılması.

İyi kesilmiş ve karışmış rasyon, rumende çok beklemeden kısa sürede sindirilmektedir. Bu sayede sabit rumen dengesi yaratılmış olur. İyi yapılandırılmış kaba yem yüksek kuru madde alımı sağlar bu da yüksek süt verimi demektir.

Çekici yem tablası – 7/24 – 365 gün

Doğal olarak inekler önce en lezzetli yemi ilk olarak tüketirler ve yemi seçmeye çalışırlar. Şayet seçme işini yapabilirlerse rumende pH dalgalanmaları yani dengesizlikler ve sağlık problemleri baş göstermeye başlar (acidosis).

Bunun sonucunda yem tüketimi azalır ve süt verimlerinde düşüşler meydana gelir. İyi balanslanmış ve karıştırılmış rasyon ile yem tablasında daha az artık yem kalır çünkü daha hassas bir yem hazırlanmış olur.

Tablo 2: İşçilik Zamanından Tasarruf (saat)

Kaynak: Optimat questionnaire

Yüksek yem alımı

Sağlıklı bir inek doğal olarak günde yaklaşık 10 öğün yem tüketmektedir. Sık sık yem dağıtımı tüm hayvanların aynı anda yeme hücum etmelerini azaltmaktadır. Böylece ‘yem tablasında geçirilen “sıkışık zaman” azalmaktadır.

Bu sayede sürüde daha az dominant hayvanların stressiz ve rahat ortamda yem tüketmelerine imkan sağlanmaktadır. Potansiyeli yüksek olan fakat az dominant olan hayvanların yem alımı artacak sonuç olarak süt veriminde pozitif yükselme sağlanacaktır.

Optimum koku

İnek, yemi tüketmeden önce yemi koklamaktadır. Küçük porsiyonlar halinde taze yem, her zaman güzel bir koku vermektedir. Bu da yüksek iştah yaratarak yem alımını teşvik eder hale getirmektedir.

Tablo 3: Optimat Sistemi Kullanan Çiftliklerimizin Deneyimleri

Kaynak: Optimat questionnaire

Düzgün olmayan yemleme ve inekteki belirtileri arasındaki ilişki

• Kızgınlık düzensizliği – gebe kalma başarısında düşüklük,

• Embriyo geri emilimi – düşük yapma,

• Düşük enerji seviyeleri & verimsiz metabolizma – zayıf enerji emilim sonucunda süt veriminde düşme görülmektedir.

Çiftçiler için optimal fayda

• Zamandan tasarruf,

• Yem israfında azalma – yem maliyetlerinden tasarruf,

• Enerjiden tasarruf,

• Veterinerlik masraflarında azalma

Otomatik yemleme sistemi kullanımı ile işçilik saatlerinde ciddi bir kazanç sağlandığı gözlemlenmiştir. Kazanılmış zaman çok önemli bir değerdir ve yemleme dışındaki diğer işlerde kullanılabilir. Bu çiftçiye ne fayda sağlamaktadır? Aile işletmelerinde, özel günlerde, aile bireylerine ayrılması gereken saatlerin yemleme ile kaybedilmesi önüne geçilmektedir.

Yükseltilmiş yem verimliliği

Sürü yöneticisi olarak, her gruba ne kadar yem dağıtıldığı ve bu grupların nasıl bir performans gösterdiği çok önemlidir. Yem verimliliğinin analizi, her karışım rasyonunaki değişik yem tiplerinin ve oranlarının hassas şekilde raporlanması ile başlamaktadır. Bunun ötesinde, hayvanların sayısı ve üretim değerleri, yem tüketimi ve verimliliğin hesaplanmasında önemli bir göstergedir.

Optimum rasyon için grup büyüklükleri

Sürünüzdeki herbir inek grubu: Genç hayvan, düve, kurudaki inekler, 1. laktasyondakiler veya 2. laktasyondakiler gibi, kendi rasyonlarındaki yemleri taze şekilde almaları gerekmektedir.

Bu sayede düşük veterinerlik maliyetleri, yüksek süt üretimi, iyi ve sağlam meme yapısına sahip, yağsız sağlıklı düveler.

Çekici yem deposu

Kaba yem ara deposu, yemlerin geçici olarak stoklandığı yerdir. Prismatik yapısı sayesinde yemler herzaman taze kalmaktadır. Buradaki en avantajlı durum, (planlamaya bağlı olarak) günde veya iki günde sadece bir kez yükleme yapma imkanı sağlamaktır. Kaba yem ara deposuna yüklenen yem, sistem tarafından otomatik olarak porsiyonlanmakta ve dağıtılmaktadır.
*Emre Üçer, DeLaval Türkiye Yatırım Malları Ürün Müdürü