Buzağıda iyi bir bağışıklık elde edebilmek için mutlaka doğumdan sonraki ilk üç saat içerisinde yüksek kalitede ve yeterli miktarda kolostrum ile buzağının beslenmesi gerekir.
Zafer Bozdoğan (Refarm Kimya A.Ş.)
…
Bir buzağı doğduğunda hiçbir bağışıklık korumasına sahip değildir. Hayati antikorlar buzağıya doğumdan hemen sonra kolostrum (ağız sütü) ile verilir. Büyük yapıdaki immunglobulin molekülü kan dolaşımına, mide-bağırsak sisteminde bulunan ve doğumdan hemen sonra kapanmaya başlayan yarı geçirgen membrandan geçerek ulaşır. Bu nedenle, buzağıda iyi bir bağışıklık elde edebilmek için mutlaka doğumdan sonraki ilk üç saat içerisinde yüksek kalitede ve yeterli miktarda kolostrum ile buzağının beslenmesi gerekir.
Kolostrum uygulamasında önemli kurallar:
- Doğumu takip eden ilk 1 saat içinde kolostrum verilmelidir,
- En iyi fayda 30 dakika içinde sağlanır,
- Antikorlar (Ig) bakterileri bloke eden kısımları içerir,
- Besin maddelerini içerir,
- Sindirim sisteminin faaliyete geçebilmesi için, büyüme faktörlerini ve hormonları içerir,
- Kolostrumdan faydalanma 12-24 saat içinde biter.
Puan | Ölçüm |
Zayıf | 20 g/L IgG’den az |
Orta | 20-50 g/L IgG |
İyi | 50-140 g/L IgG |
Kolostrumun kontamine olmasının nedenleri:
- Aseptik olarak memeden direk sağma,
- Emzirme kaplarından bulaşma,
- Esophageal tüp bulaşıklığı.
Erken yavrulama ve yüksek süt verimi
Araştırma ve deneyimler göstermektedir ki yeni doğan buzağılarda doğru kolostrum yönetim sisteminin kullanılması uzun süreli ekonomik fayda sağlamaktadır. Çalışmalar kolostrumların yarısından fazlasının ilk besleme için uygun olmadığını göstermektedir. Kolostrumun yeterli kalitede olması gerekmektedir ve kolostrum doğumdan hemen sonra hızlı olarak özenle verilmelidir.
Solüsyon
Tüm kolostrumlar test edilmeli ve sonrasında dondurulmalıdır. Kolostrumla beslenen buzağı sağmal inekten ayrı tutulmalıdır (kolostrum bankası oluşturulmalıdır).
Önce buzağı
Doğum sonrası buzağının derhal kolostrumla beslenmesi ineğin sağılmasından çok daha önemlidir. Bu sebeple buzağı beslemesinin sağımdan ayrı tutulması gerekmektedir. Bu, buzağılarınız için iyi bir başlangıcın tek yoludur. Son bilimsel bulgular, doğumdan hemen sonra 4 litre kolostrum ile beslenen buzağıların daha sağlıklı olacaklarını ve laktasyonda elde edilen süt miktarının daha fazla olacağını destekliyor.
Buzağının kolostrum gereksinimi pratikte nasıl uygulanmalı?
Kolostrum yönetiminin her operasyonda kolay ve pratik hale getirilmesi için uygun ekipmanın kullanılması gerekir. Buzağılarınızın genetik potansiyellerinin başlangıçtan itibaren doğru bir şekilde ortaya çıkması, kesinlikle yüksek kalitede kolostrumun olabildiğince hızlı bir şekilde tedarik edilebilmesiyle mümkündür.
Bunun için öncelikle;
- Kolostrometre ile ağız sütünün kalitesini ölçün,
- İyi ve kaliteli kolostrumu tek kullanımlık kolostrum poşetlerine doldurmak için huni kullanın,
- Bir buzağı doğduğunda, derin dondurucudan çıkarttığınız bir kolostrum poşetini çözdürerek ve içme ısısına getirin. Özel ısıtıcı kazanı 15 -20 dakika gibi kısa bir sürede IgG ‘leri koruyarak bunu yapmanıza olanak sağlar (-18°C > 40°C/0°F > 104°F).
- Buzağınızı tek adımda yüksek kalitede kolostrum ile beslemeniz, 15-20 dakikadan fazla zamanınızı almayacaktır.
Hijyen, Tutarlılık ve Sağlık için Kolostrum Yönetiminde Devrim Yapın!
- Şansın yerine tutarlılık: Tüm çiftçiler erken kolostrum ile beslemenin öneminin farkındalar. Yine de, bu durum şansa bırakılıyor. Yeni doğan buzağılara verilen ağız sütü miktarı ve verilme süresi çeşitli nedenlerden dolayı kabul edilebilir değerlerde değildir.
- Kolostrum kalitesinin hızlıca kontrolü: Sürülerden elde edilen kolostrumların %50-60’ının hedeflenen koruma düzeyini sağlayacak kalitede olmadığı görülmüştür. Kolostrumun sadece görsel değerlendirmesini yapmak, kalitesini belirlemek için yeterli değildir. Sadece en iyi kalitedeki kolostrumunun kullanılması için kolostrum kalitesini kolostrometre ile kontrol etmek gerekmektedir. Çünkü sadece iyi kolostrum, çiftliğinizde karşılaşabileceğiniz tüm hastalık etmenlerine karşı buzağınızın bağışıklık sisteminin güçlü olmasını sağlar.
- Kolay ve hijyenik kolostrum kullanımı: Ağız sütü doğrudan tek kullanımlık kolostrum poşetlerine doldurulur. Bu şekilde hijyenik olmayan ekipmanlardan, ellerden ve içirme aksesuarlarından kaçınılır. Daha sonra kolostrum gerektiğinde kullanılmak üzere, derin dondurucuda ya da buzdolabında depolanır. Bu poşetlerin özelliği çok geniş bir yüzey alanı olmasıdır ve bu şekilde bakteri üremesi olmadan hızlı bir şekilde kolostrumun dondurulması ve çözülmesi sağlanır. Bu şekilde kolostrum bankası oluşturarak, ihtiyacınız olduğunda her zaman yeterli ve kaliteli kolostruma ulaşabilirsiniz.
- Kolostrumun hızlı ve hassas bir şekilde dondurulmuş halden çözülmesi:Dondurulmuş kolostrumun çözülmesi ve servis sıcaklığına getirilmesi için genel olarak uygulanan yöntemler yetersizdir. Mikrodalga fırın ya da benmari usulü yöntemler değerli globülinlerden %44 taviz verirler (U of Applied Sc of Soest’e göre, topAgrar, 11/2009), Sütün sadece, en fazla 45°C (113°F) ‘de sürekli karıştırılması ve ısıya maksimum 15 dakika maruz kalması halinde içerdiği bütün antikorlar bozulmadan kalır.
- Başlangıçtan itibaren doğru hayvan sağlığı: Doğumdan hemen sonra 4 litre kaliteli kolostrum içen buzağıların, sadece 2 litre kolostrum verilen kontrol grubuna göre ilk laktasyonda 950 litre, ikinci laktasyonda ise 1650 litre daha fazla süt verdikleri tespit edilmiştir.
- Hassas Kolostrum Pastörizasyonu: Kolostrum, 60 dakikada yavaş bir şekilde 60°C (140°F)’ ye ısıtılmış ve ardından hızlıca soğutulmuştur. Bu şekilde, bütün immunoglobinler sağlam kalırken, patojenler yok edilmiştir. Sonuç olarak, kandaki antikor seviyesi ölçüldüğünde önemli ölçüde yüksek olduğu görülmüş. Bu da buzağılar için daha iyi bir bağışıklık sistemi anlamına gelmektedir.
Kaynaklar
The Professional Animal Scientist 21 (2005), 420-425, Faber, S.N. et al., University of Arizona.
S. M. Gulliksen et al. (Norveç), J Dairy Sci 91: 704-712 (2008)
S.N. Faber et al. (U of Arizona), The Professional Animal Scientist 21: 420-425 (2005)
J. A. Elizondo-Salazar and A. J. Heinrichs (The Pennsylvania State University), J Dairy Sci 92: 4565-4571 (2009)
J. L. Johnson, S. M. Godden et al. (U of Minnesota), J Dairy Sci 90: 5189-5198 (2007)
M. Vesterager Laurensen, K. Helle Sloth (Agrotech, Denmark), Aug. 2009.