Günde 200 ton sütü üreticiden toplayarak ekonomiye kazandıran Milas Süt Üreticileri Birliği, yakaladığı başarı ile Türkiye’nin örnek üretici örgütlerinden biri. Bünyesinde iki adet laboratuvar bulunan Birliğin kalite öyküsünü Başkan Ali İhsan Gezgin’in anlatımıyla sunuyoruz.
Milas bölgesindeki hayvancılık yaklaşık 20 yıl önce gelişmeye başlamıştı. Milas Süt Birliği kurulmadan önce örgütlü olmayan süt üreticisi zor günler geçiriyor, hakkını arayamıyordu. 2007 yılından önce ürettiği sütten para kazanamayan birçok üreticimiz, hayvanlarını satmak zorunda kalmıştı. Piyasadaki süt toplayıcıları ise üreticiye sahip çıkmıyor, üreticiye hakkı olan ödemeyi düzenli olarak yapmıyordu. Hakkını aramak isteyenler ise birçok güçlükle karşılaşıyorlardı.
İşte tam bu olaylar yaşandığı sıralarda “Çiftçinin halinden çiftçi anlar” felsefesi ile 24 Eylül 2008 tarihinde Milas Süt Üreticileri Birliği kuruldu.
Yaklaşık 10 yıl önce fiziki ve teknik donanım açısından birçok eksikliği bulunan, 4 personel ile 25 mahalledeki üyeye hizmet vermeye çalışan Birlik kısa süre içerisinde büyüdü. Şu anda Milas- Bodrum karayolu üzerinde bulunan yem, makine ekipmanı ve yedek parça satışının yapıldığı Koru Lojistik Merkezinde, Baharlı Sanayi Sitesindeki süt toplama merkezi, laboratuvar ve yem deposunda, Milas merkezde bulunan Çiftlik Ürünleri Marketinde, Milas’ın 62 mahallesinde bulunan süt toplama merkezlerinde ve Milas Merkez Hizmet Binasında 70 civarındaki personeli ile yaklaşık 3 bin üyesine hizmet veriyor.
Her gün Milas’tan yaklaşık 200 ton süt toplayan ve bu sütün tamamını anlaşmalı olduğu firmalara aktaran Birlik, Organize Sanayi Bölgesi’nde 15 dönümlük bir arazi aldı. Bu alana tesis kuracak olan Birlik, üyelerinin ürettiği sütü ve eti işleyerek katma değerli ürünler elde etmeyi ve bunları tüketici ile buluşturmayı hedefliyor.
Milas’ın kırsal mahallelerinde Bakanlık onaylı 81 adet süt toplama ve soğutma merkezi ile 11 adet ticari aracı bulunuyor. Birlik, süt toplama, depolama, pazarlama, soğuk zincir, hijyen ve kalite, eğitim, teknik gezi, laboratuvar hizmetleri, girdi temini, Tarsim ve diğer sigorta hizmetleri gibi alanlarda çalışmalarını sürdürüyor. Milas’ta üretilen sütü ülke ekonomisine kazandıran Birlik, hem süt üreticisinin tüm desteklerden yararlanmasını hem de üretimin kayıt altına alınmasını sağlıyor.
VERGİ REKORTMENİ TEK ÜRETİCİ ÖRGÜTÜYÜZ
Milas ekonomisine önemli katkılarda bulunan Birlik, Muğla İli Kurumlar Vergisi rekortmenlerinde ilk 60 arasına girmeyi başaran tek üretici örgütü oldu. Bu güven ortamı kısa sürede genç nüfusun dikkatini çekmeyi başardı. Daha önce çalışmak için büyük şehirlere göç edenler, Milas Süt Birliğinin başarılı çalışmalarının ardından köylerine dönerek hayvancılığa ve süt üreticiliğine başladı.
Sorumluluğunu sadece sütün üretim aşamasından ibaret görmeyen Birlik, süt tüketiminin önemine dikkat çekmek için başta Dünya Süt Günü ve Buzağı Güzellik Yarışması olmak üzere çeşitli festivaller, paneller, sempozyumlar, konferanslar ve geziler düzenliyor. Gelecekte Birlik, tüm üreticilerini mesleki sertifikalı, diplomalı üreticiler haline getirmeyi hedefliyor.
Bölge sütçülüğünün gelişmesinde başarılı çalışmalara imza atan Milas Süt Üreticileri Birliği Başkanı Ali İhsan Gezgin, aynı zamanda Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği’nde Başkan Yardımcısı olarak görev yapıyor. Gezgin bölgede süt kalitesini arttırmak için yaptıkları çalışmalar hakkında şu bilgileri verdi:
“Üretim öncesinde ve sonrasında, nakliye ve diğer süreçlerimizi belirli bir standarda ulaştırdık. Bunu da almış olduğumuz ISO 9001 ve ISO 22000 kalite belgeleri ile kanıtlamış durumdayız. Üyelerimize verdiğimiz eğitimler ve kurduğumuz Süt Toplama Merkezleri (STM) sayesinde sütler soğuk zincir bozulmadan muhafaza ediliyor. Sütün kaliteli olup olmadığını içeriğindeki değerlere bakarak belirliyoruz. STM’lerdeki görevli personelimiz sütlerden numuneler alarak raporlarını bize ulaştırıyorlar. Biz de üye üreticilerimize ulaşarak, ürettikleri sütün kalite değerleri hakkında bilgi veriyoruz. Varsa eksiklerin giderilmesi yönünde gerekli uyarıları yapıyoruz.”
KALİTELİ SÜTÜ PRİM VEREREK DESTEKLİYORUZ
Ali İhsan Gezgin Gezgin, çiğ sütün kabulünde uyguladkları kalite kontrol prosedürleri hakkında ise şu bilgileri verdi:
“Gerek köylerde kurduğumuz süt toplama merkezlerinde gerekse nakil tanklarıyla üreticinin çiftliğinden aldığımız sütlerin muhafazasını sağlayıp, Birliğimize ait laboratuvarda antibiyotik, pH, alkol, donma noktası, aflatoksin, somatik hücre sayısı, bakteri sayısı ile yağ ve protein oranı analizlerini yapıyoruz. Çıkan sonuçların güvenilirliğini onayladıktan sonra sütleri anlaşmalı olduğumuz firmalara işlenmek üzere teslim ediyoruz.”
Milas Süt Üreticileri Birliğinin çiğ süt kalitesini sağlamak amacıyla üreticilere yönelik çeşitli eğitim ve prim uygulamaları bulunuyor. Bu konuda oldukça kararlı olan Birlik, son genel kurulda prim/ceza sistemi uygulamaya karar verdi. Birliğin aile işletmelerinin yanı sıra süt aldığı 32 üye çiftliği bulunuyor. Yüksek kalitede süt üreten bu çiftliklere kalite primi ödeyen Birlik, aldığı süt numunelerdeki sonuçların olumsuz çıkması durumunda üreticiyi önce uyarıyor ardından ceza uyguluyor.
Birlikte, biri yeni hizmete sunulan Selimiye Çiğ Süt Yenileşim Merkezinde olmak üzere iki laboratuvar bulunuyor. Baharlı Süt Toplama Merkezi 18 ton, Selimiye Çiğ Süt Yenileşim Merkezi 36 ton kapasiteye sahip. Birlik Başkanı Gezgin, Selimiye’deki merkezde sıcak sütü eşanjör teknolojisiyle çok hızlı soğutarak elektrik enerjisinden tasarruf sağladıklarını söyleyerek, “Böylece sadece enerjiden tasarruf etmiş olmuyoruz, aynı zamanda çok hızlı soğutma ile çiğ sütün kalitesini artırıyoruz” dedi.
Milas Süt Birliği laboratuvarlarında Tekafos tarafından tedarik edilen bakteri ve somatik hücre sayım cihazı Foss BacSomatic, çiğ süt analiz cihazı Foss Milkoscan Mars’ın yanı sıra kryoskop, pHmetre, indikatör, aflatoksin ve antibiyotik test cihazları kullanılıyor. Bu cihazlar ile rutin ölçümlerin yapıldığını söyleyen Gezgin laboratuvarın üreticiye sağladığı avantajlar konusunda ise şunları söyledi:
ADIMLARIMIZI LABORATUVAR ANALİZ SONUÇLARINA GÖRE ATIYORUZ
“Laboratuvarlarımızda yapılan ölçüm ve analizler sayesinde elde edilen sonuçlara göre üreticilerimiz adım atıyor, sütün kalitesinin daha da artırılması yönünde gerekli önlemleri alıyorlar. Böylelikle artan kalite ve verimle birlikte üyelerimizin gelirleri de artııyor. Çiğ süt mikrobiyoloji laboratuvarı ile sütte bakteri, somatik hücre gibi analizler yapılarak çiğ süt kalitesinin yüksek standartlara ulaşması sağlanıyor. Kimyasal analiz laboratuvarında ise yağ, protein, laktoz ve donma noktası, antibiyotik ve aflatoksin testi yapılarak işlenmek üzere sanayiye aktarılıyor.”
Bölgede üretilen sütün kalitesini arttırmak için nitelikli süte prim, kalitesiz süte ceza vererek üreticiyi kaliteli süt üretmeye teşvik ettiklerini söyleyen Gezgin, “Tabii ki bu bir süreç, bu süreçte eğitim, altyapı ve organizasyon aşamaları olacak. Bu uygulama ile Türkiye’de bir ilki biz Milas özelinde 3 bin üreticimiz ile gerçekleştirmiş olacağız” diyerek bu konudaki iddiasını dile getirdi.
Kalite yolculuğunda büyük bir mesafe kat eden Milas Süt Üreticileri Birliği, üyelerinin ihtiyaçlarını karşılamak için de 18 Eylül 2018’de Birliğim Gıda Kasap ve Şarküteri’ni açtı. Burada hastalıktan arilik belgesine sahip üye çiftliklerde üretilen çiğ sütler süt otomatı aracılığıyla tüketiciyle buluşturuluyor. Birlik, üyelerinin danalarını da değerinde alarak Milaslıların yerli ve kaliteli et tüketmesine aracı oluyor. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli Birliğim Gıda, Kasap ve Şarküteriyi ziyaret ederek çalışmaları hakkında Birlik Başkanı Ali İhsan Gezgin’den bilgi almıştı.
Milas Süt Birliğinin üretimde kaliteyi arttırmak için yaptıkları çalışmalarla ilgili bilgi veren Başkan Gezgin, şunları söyledi:
“Üyelerimizle kaliteli süt üretim taahhüt sözleşmesi imzaladık. ‘Bilinçli Üretici’ eğitim projesini hayata geçirerek eğitim seminerleri yaptık. Selimiye bölgesinde çiğ süt laboratuvarı kurduk. Üreticilerimizin taşıma kaplarını gıda için uygun hale getirdik. Soğuk zincir yatırımı yaptık. Araç takip sistemli süt toplama araçları ve soğutulmuş sütü fabrikalara taşımak için süt tankeri aldık.
Pazarladığımız sütün yüzde 97’sini Merkezi Toplama Sistemine geçirdik. Satın alınan fabrika yemlerinin her ay analizini yaptırıyoruz. ‘Kendi Yemini KendinYap’ projesini hayata geçirdik. Personelimize sürekli eğitimler verdik. Süt üretimi ve hijyen eğitimi alan üyelerimizin daha kaliteli üretim yaptıklarını gururla gözlemliyoruz.”
SÜT, ET VE TAHIL İŞLEME TESİSİ KURMAYI HEDEFLİYORUZ
Bölgede üretilen sütün kalitesini arttırmak için çalışmalarını sürdüren Birlik Başkanı Ali İhsan Gezgin, 10 yıl içerisinde birçok tecrübeye sahip olduklarını kaydetti. Gezgin, “Bu tecrübelerimizi artık daha geniş ve kapsamlı olarak üyelerimizin, Milas’ın ve Muğla’nın çıkarları doğrultusunda kullanmak istiyoruz” diyerek, en büyük yatırımı üreticilere yaptıklarını dile getirdi.
‘Bir İdik Birlik Olduk, Üreticinin Gücü Olduk’ sloganı ile yoluna devam eden Birlik, Milas’ın her mahallesinde üretilen sütü ülke ekonomisine kazandırmayı amaçlıyor. Birlik Başkanı Gezgin, Milas Süt Üreticileri Birliğinin yeni hedefleri hakkında şunları söyledi: “Bir baş inek ile geçinen üreticilerimizin 15-20 başlık modern işletmeler haline gelmesini amaçlıyoruz. Organize Sanayi Bölgesindeki 15 bin metrekarelik arazimizde süt, et ve tahıl tesisleri kurmak istiyoruz. Bu yılın sonuna doğru burada kendi süt işleme tesisimizi kurmak istiyoruz.”