Avrupa Birliği’nde 1984 yılında konulan süt kotaları 2015’te tamamen kalkıyor. Türkiye, süt sektöründeki yapısal sorunlar için gerekli önlemleri almazsa, bu kararla dünya pazarlarında sıkıntı yaşayabilir.
AB üyesi birçok ülkenin talebi üzerine süt kotalarının kaldırılması için çalışmalar başlatıldı. Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikasında (OTP) reform öngören yeni düzenlemelerini Haziran sonunda karara bağladı. Avrupa Komisyonu, AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu, 26 Haziran’da Ortak Tarım Politikası reformu üzerinde anlaşmaya vardı. “AB Ortak Tarım Politikası Gözden Geçirme” toplantısında 31 Mart 2015’te sona erecek olan süt kotası uygulamalarının, 2015 yılına kadar ne şekilde sürdürüleceği karara bağlandı. Bu alanda dört temel düzenlemeyi içeren yeni reformlar; doğrudan ödemeler, pazar yönetim mekanizmaları, kırsal gelişim ve OTP’nin izlenmesini kapsıyor.
Avrupa Komisyonu’nun konuya ilişkin bildirisinde süt kotalarının 2015’te kaldırılacağı bir kez daha vurgulandı. Kotalar 31 Mart 2015 tarihi itibariyle tamamen kaldırılırken, bu tarihe kadar süt kotalarının kademeli olarak azaltılması, üye ülkeler arasında kota transferine izin verilmesi ve kotayı aşanlara uygulanan cezaların azaltılması bekleniyor. Kotaların kalkmasıyla AB’de süt üretiminde artış, dünya süt ve süt ürünleri piyasasında ise fiyatların düşmesi bekleniyor.
Kotaların kalkması Türkiye’yi nasıl etkileyecek?
AB’de süt kotalarının kaldırılması, dünya süt ürünleri piyasasında fiyatların düşmesine yol açabilir. Üretimin daha da artmasıyla fiyatların gerilemesi, tüketicileri memnun ederken bazı üreticileri fazlasıyla üzecek. AB’de süt üretiminin talepten fazla artması, özellikle süt tozu üretiminde artışa ve dünya süt fiyatlarında düşüşe yol açacak. Girdi maliyetlerindeki artışların engellenememesi ise Türk üreticilerini düşük fiyatlar karşısında çaresiz bırakacak. Türkiye’nin bu karardan olumsuz etkilenmemesi için süt sektörünün başta yem olmak üzere tüm girdi maliyetlerini azaltması gerekiyor. Kararın sektörde sıkıntıları daha da derinleştirmesinden endişe ediliyor.