Çiğ inek sütünün çiftlik teslim fiyatı 1 Şubat-30 Haziran 2018 dönemi için 1 lira 44 kuruş oldu. Ulusal Süt Konseyi’nin belirlediği yeni fiyat 3,6 yağ ve 3,2 protein oranına sahip sütler için geçerli olacak.
Ulusal Süt Konseyinin 16 Ocak’ta Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında yaptığı toplantıda çiğ süt referans fiyatını 13 kuruş artırarak 1 lira 40 kuruştan 1 lira 53 kuruşa çıkardı. Üretici kesiminin 1 lira 65 kuruş talep ettiği, sanayici temsilcilerinin ise 1 lira 46 kuruş teklif ettiği toplantı sonunda hizmet bedeli hariç çiğ süt fiyatının 1 lira 44 kuruş olmasına karar verildi. Hizmet bedeli (soğutma, nakliye vb.) olarak ise 9 kuruş belirlendi. Hizmet bedelinin de eklenmesi ile çiğ süt referans fiyatı 1 lira 53 kuruş olarak açıklandı. Belirlenen yeni çiğ süt referans fiyatı 3,6 yağ ve 3,2 protein oranına sahip soğutulmuş çiğ süt için 1 Şubat – 30 Haziran tarihleri arasında geçerli olacak.
Sütte herkesin kazanacağı bir ortam şart
Ulusal Süt Konseyi’nin çiğ süt fiyatını belirlemek için yapacağı toplantıdan iki gün önce yazılı bir açıklama yapan Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Çiğ sütte herkesin kazanacağı ve memnun olacağı bir ortam şart, buna yönelik tedbirler alınmalı” diye çağrıda bulunmuştu. Sütte istikrarın acil çözüm bekleyen bir sorun olduğunu dile getiren Bayraktar, “Fiyatlar üreticiyi tatmin edemiyorsa, bu memnuniyet sanayiye aktarılan sütü sekteye uğratıyorsa sürdürülebilir değildir” dedi.
Ulusal Süt Konseyinin 16 Ocak 2018 tarihinde yapacağı fiyat belirleme toplantısında bu yönde bir karar alınması çağrısında bulunan Bayraktar, süt teşvik priminin düşürülmesine şu sözlerle tepki gösterdi: “Soğutulmuş süte litre başına verilen 8 kuruşluk destek, 4 kuruşa, çiftlik sütüne verilen 4 kuruşluk destek ise 3 kuruşa indirilmiştir. Üreticinin en çok desteğe ihtiyaç duyduğu bu dönemde, bu karar yeniden gözden geçirilmelidir.”
Üreticinin eline 1 lira 69 kuruş geçmeli
Üreticinin bu şartlarda üretimde kalmasının zor olacağını belirten Bayraktar, sorunun çözümü için derhal çiğ süt fiyatlarının makul düzeylere çıkarılması zorunluluğu bulunduğunu bildirdi. Avrupa Birliği’nde çiftlik çıkışı çiğ süt fiyatının 100 kilogramda 38 Avro bulduğunu, bunun litre karşılığının, 12 Ocak 2017 tarihli Merkez Bankası satış kuruyla 1 lira 73 kuruş olduğunu belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“Çiğ sütten üreticinin eline 2014 Temmuz ayında 1 lira 15 kuruş geçerken, fiyat, kimi aylarda bazı yerlerde 70-80 kuruşlara kadar inmiş, Eylül 2017’ye kadar da hiçbir zaman bu seviyeye ulaşmamıştır. Eylül ayında ortalama 1 lira 14 kuruş olan çiftçinin eline geçen çiğ süt fiyatı, bugün itibariyle ortalama olarak 14 kuruş artarak 1 lira 28 kuruşa çıkmıştır. Fakat hala 1 liradan süt satan üreticilerimiz de bulunmaktadır.”
Son zamanlarda yem fiyatlarının sürekli arttığını, bugün itibariyle süt yemi fiyatının ortalama 1 lira 13 kuruş olduğuna dikkat çeken Bayraktar, “Süt/yem paritesinin 1,5 olması gerektiğini uzmanlar da dile getiriyor. Bu durumda, üreticinin eline geçen çiğ süt fiyatı 1 lira 28 kuruş değil, 1 lira 69 kuruş olmalıdır” dedi.
Bulgaristan ve Romanya’da bile çiğ süt fiyatı bizden yüksek
TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar’ın verdiği bilgilere göre 2017 yılı Kasım ayında Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde çiftlik teslimi çiğ süt fiyatları şöyle:
TABLO: AVRUPA ÜLKELERİNDE ÇİFTLİK ÇIKIŞI ÇİĞ SÜT FİYATLARI
Ülkeler | Çiğ Süt Fiyatı (Kg/Avro) | Çiğ Süt Fiyatı (Kg/TL) |
Güney Kıbrıs | 0,57 | 2,60 |
Malta | 0,53 | 2,42 |
Avusturya | 0,42 | 1,92 |
Hollanda | 0,42 | 1,92 |
İrlanda | 0,42 | 1,92 |
Almanya | 0,40 | 1,82 |
Yunanistan | 0,40 | 1,82 |
Danimarka | 0,39 | 1,78 |
Finlandiya | 0,39 | 1,78 |
İsveç | 0,39 | 1,78 |
Lüksemburg | 0,39 | 1,78 |
İtalya | 0,38 | 1,73 |
Belçika | 0,36 | 1,64 |
Fransa | 0,36 | 1,64 |
Çekya | 0,35 | 1,60 |
İngiltere | 0,35 | 1,60 |
Polonya | 0,35 | 1,60 |
Estonya | 0,34 | 1,55 |
Slovakya | 0,34 | 1,55 |
Hırvatistan | 0,33 | 1,50 |
İspanya | 0,32 | 1,46 |
Letonya | 0,32 | 1,46 |
Litvanya | 0,32 | 1,46 |
Macaristan | 0,32 | 1,46 |
Slovenya | 0,32 | 1,46 |
Bulgaristan | 0,31 | 1,41 |
Romanya | 0,31 | 1,41 |
Portekiz | 0,31 | 1,41 |
AB Ortalaması | 0,38 | 1,73 |
Türkiye (*) | 0,28 | 1,28 |
(*): Üreticinin eline geçen ortalama fiyat.