Bugüne kadar tağşiş yaptığı kesinleşerek teşhir edilen ürünlerde süt ürünleri başı çekiyor. Son olarak 24 Temmuz’da 15 süt işletmesi teşhir edildi. Teşhirlerde dikkat çeken en önemli husus, teşhir edilen firmaların yarısına yakını iki kereden fazla listelere girmiş, üç hatta dört defa Teşhir edilenler de var.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 2010 yılında, 660 beyaz peynir örneğinde mikrobiyolojik kriterler yönünden denetim yapmış, analizler sonucunda, 24 peynir örneğindeki (yüzde 3,64) mikrobiyolojik değerlerin mevzuata uygun olmadığını belirlemişti. Analiz sonuçlarına göre, 284 yöresel peynir örneğinden 5’inde (yüzde 1,76) mikrobiyolojik açıdan uyumsuzluk belirlenmişti. Sade, meyveli, veya çeşnili dondurma veya sütlü buzda, 380 örnekte mikrobiyolojik analiz yapılırken, 17 örnek (yüzde 4,47’si) olumsuz çıkmıştı.
Sade yoğurtta taklit, tağşişin tespitine (jelatin aranmasına) yönelik 893 örnek üzerinde yapılan analiz sonucunda, 27 örnekte (yüzde 3,02) olumsuzluk saptanmıştı. Analiz edilen 757 süt ürünlerinin 37’sinde (yüzde 4,89) taklit ve tağşiş yapıldığı, süt yağı yerine bitkisel yağ katıldığı belirlenmişti. Yoğurtta toplam spesifik mikroorganizma sayısı açısından analiz edilen 377 örnekten 6’sı (yüzde 1,59) olumsuz çıkmıştı.
Gıda ürünlerinde taklit ve tağşiş (bir şeyin içine başka bir madde karıştırma, katıştırma) yaparak halk sağlığını tehlikeye atan firmalar 1,5 yıldır Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından teşhir ediliyor. Teşhir uygulaması 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 31’inci maddesinin 6’ncı fıkrasına istinaden yapılıyor. Teşhir edilen ürünler, üreten/ithal eden firmaların adı, ürün adı, markası, parti ve/veya seri numarasıyla birlikte kamuoyuna Bakanlık resmi internet sitesinde açıklanıyor.
TAĞŞİŞİ TEŞHİR DE ÖNLEYEMİYOR
Ege Üniversitesi Süt Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun Raşit Uysal, Milliyet Ege’de yayınlanan yazısında teşhir uygulamasının bile gıdada tağşişi önleyemediğini şu çarpıcı satırlarla ifade etmişti:
“Gıdalara taklit ve tağşiş yapan ve deşifre olmayan firmaların bundan ders çıkararak, düzgün çalışacaklarını ummuştum.
Ancak vazgeçmek bir yana tam gaz devam ettiklerini görmek, gerçekten bende hayal kırıklığı yarattı Yeni listede yine tereyağına, yoğurda, eritme peynirine, tulum peynirine margarin ve nişasta, yüzde yüz dana etli sosise kanatlı eti, pideye domuz eti, bala şeker karıştıranlar mevcut. Bunlar zaten eskiden beri bilinip yeni deşifre olanlar. Türkiye’de gıda da haksız rekabetin olduğunu bilmeyen yok. Haksız rekabet gıdalara hile yapıp ucuza mal edenler ile gerçek gıda üretenler arasında geçiyor. Hilesiz gıda üretenler hep mağdur oluyorlar. Alım gücü zayıf olduğundan halk, mecburen ucuza yöneliyor. Gıda hilebazları bu durumdan haksız kazanç sağlayarak çok güzel yararlanıyorlar. Bir taraftan da ülkemizde hileli gıdalar yüzünden, gelişmiş ülkelerde olmadığı kadar sağlık sorunları yaşanıyor. Türkiye’nin yanlış beslenmeden kaynaklı hastalıklara ödediği para yılda 15 milyar dolar. Bunun yanı sıra, sağlıksız nesiller yüzünden oluşan önemli orandaki işgücü kayıpları da işin cabası.”
TAĞŞİŞ TÜRLERİ | |
Tağşiş Türü | Adet |
Bitkisel yağ | 50 |
Bitkisel yağ ve jelatin | 16 |
Bitkisel yağ ve nişasta | 1 |
Jelatin | 4 |
Nişasta | 2 |
İnek sütü | 1 |
İLLERE GÖRE DAĞILIM | |
İl | Adet |
İzmir | 19 |
Konya | 15 |
Ankara | 12 |
Kayseri | 6 |
Antalya | 4 |
Afyonkarahisar | 2 |
Denizli | 2 |
İstanbul | 2 |
Kahramanmaraş | 2 |
Trabzon | 2 |
Ağrı | 1 |
Balıkesir | 1 |
Elazığ | 1 |
Karaman | 1 |
Mardin | 1 |
Tekirdağ | 1 |
Van | 1 |
TAĞŞİŞ YAPILAN ÜRÜNLER | |
Ürün Çeşidi | Adet |
Yoğurt | 22 |
Tereyağı | 16 |
Tulum peyniri | 16 |
Eritme peyniri | 9 |
Kaşar peyniri | 4 |
Peynir karışımı | 2 |
Dondurma | 1 |
Kaymak | 1 |
UHT keçi sütü | 1 |
Üçgen peynir | 1 |
TEŞHİR TARİHLERİ
24 Temmuz 2013
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın yaptığı kontroller ve laboratuvar analizleri sonucunda taklit ve tağşiş yaptıkları kesinleşen firmalarla ilgili bilgileri en son 24 Temmuz 2013’te teşhir etti. Bakanlığın en son açıkladığı bu teşhir listesinde 6 bal işletmesi, 16 et işletmesi, 16 gıda takviyesi işletmesi ile 15 süt işletmesi yer alıyor. İşte, 15 süt işletmesi ve bu işletmelerin ürettiği 20 parti süt ürünü (12 peynir, 4 tereyağı, 4 yoğurt).
5 Nisan 2013
25 süt işletmesi ve bu işletmelerin ürettiği 41 parti ürün (18 peynir,12 tereyağı, 9 yoğurt,1 dondurma, 1 kaymak).
6 Aralık 2012
25 süt işletmesi ve bu işletmelerin ürettiği 37 parti ürün (17 peynir, 12 yoğurt, 7 tereyağı, 1 UHT süt).
5 Haziran 2012
5 süt işletmesi ve bu işletmelerin ürettiği 6 parti ürün (2 yoğurt, 2 tereyağı, 1 tulum peyniri, 1 eritme peyniri).
13 Nisan 2012
3 süt işletmesi ve bu işletmelerin ürettiği 3 parti ürün (yağlı tulum peyniri).
TEŞHİR EDİLEN SÜT FİRMALARI (İKİ VEYA DAHA FAZLA TEŞHİR EDİLENLER)
(Tablo var)