CANLI HAYVANLAR VE HAYVANSAL ÜRÜNLERDE BELİRLİ MADDELER İLE BUNLARIN KALINTILARININ İZLENMESİ İÇİN ALINACAK ÖNLEMLERE DAİR YÖNETMELİK
Resmî Gazete Tarihi | 17.12.2011 |
Resmî Gazete Sayısı | 28145 |
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; gıda güvenilirliğini sağlayarak tüketici sağlığının korunmasını temin etmek için, canlı hayvan ve hayvansal birincil ürünlerde belirli maddeler ve bunların kalıntılarının izlenmesi ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, canlı hayvan ve hayvansal birincil ürünlerde belirli maddeler ve bunların kalıntılarının aranması, ilgili kurum, kuruluş ve kişilerin sorumlulukları ve bu Yönetmelik hükümlerine uyulmaması durumunda yapılacak işlemleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik;
a) 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 31 ve 32 nci maddelerine dayanılarak,
b) 96/23/EC sayılı Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünlerde Belirli Maddeler İle Bunların Kalıntılarının İzlenmesi İçin Alınacak Önlemlere Dair 23/5/1996 tarihli Konsey Direktifi ve 1997/747/EC sayılı Belirli Hayvansal Ürünlerde Numune Alma Seviyelerinin ve Sıklığının Belirlenmesine İlişkin 27/11/1997 tarihli Komisyon Kararına paralel olarak,
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığını,
b) Beta agonist: Beta-adrenerjik reseptör uyarıcısını,
c) Hayvan: Sığır cinsi, koyun ve keçi türü, domuz, tek tırnaklı, arı, kanatlı, su kültürü hayvanları ile tavşan ve yaban ve çiftlik av hayvanlarını,
ç) Hayvan grubu: Aynı türde, aynı yaşta, aynı işletmede, aynı zamanda ve aynı şartlar altında yetiştirilen hayvanların bir grubunu,
d) Hayvansal birincil ürün: Hayvanlardan doğrudan elde edilen et, süt, yumurta, bal gibi işlenmemiş ürünleri,
e) İzin verilmeyen uygulama: Kullanımına izin verilmeyen madde veya ürünlerin kullanımını veya izin verilen madde veya ürünlerin ilgili mevzuatın izin verdiği amaç ve koşullar dışında kullanımını,
f) Kalıntı: Hayvansal birincil ürünlere geçen ve halk sağlığına zararlı olabilecek farmakolojik tesire sahip maddelerin, onların metabolitlerinin veya diğer maddelerin kalıntısını,
g) Kullanımına izin verilmeyen madde veya ürünler: İlgili mevzuata göre hayvanlarda kullanımı yasaklanan maddeler veya ürünleri,
ğ) Plan: Kalıntı izleme planını,
h) Referans laboratuvar: Bu Yönetmelik kapsamındaki analiz metot ve standartlarının belirlenmesi, laboratuvarlara yerleştirilmesi, kontrol edilmesi ve gerek duyulduğunda yetkili laboratuvarlar tarafından yapılan analizlerin doğrulanmasından sorumlu olmak üzere Bakanlık tarafından görevlendirilen laboratuvarları,
ı) Resmî numune: Ek-1’deki listede yer alan maddeler veya kalıntıları analiz etmek üzere yetkili makamca alınmış, üzerinde numunenin alındığı hayvanın türü, numunenin cinsi ve miktarı, toplama metodu, numunenin içeriği, hayvanın cinsiyeti ve hayvan veya hayvansal birincil ürünlerin orijinine ilişkin bilgilerin bulunduğu numuneyi,
i) Yetkili laboratuvar: Kalıntıların varlığını belirlemek için resmî bir numuneyi analiz etmek üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş laboratuvarı,
j) Yetkili makam: Bakanlığın, bu Yönetmelik hükümlerini uygulamakla görevlendireceği merkezi ve yerel kuruluşlarını,
k) Yetkili merkezi makam: Bakanlığın bu Yönetmeliği uygulamakla görevlendirdiği Genel Müdürlüğünü,
l) Yetkili yerel makam: İl gıda, tarım ve hayvancılık müdürlüklerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Belirli Maddeler ve Bunların Kalıntılarının Tespiti için Uygulanacak
Kalıntı İzleme Planı
Kalıntı izleme planı kapsamında izlenecek maddeler
MADDE 5 – (1) Canlı hayvanlar, bunların dışkıları ve vücut sıvıları, dokuları, hayvansal ürünler, hayvan yemleri ve içme sularında Ek-1’deki listede yer alan maddeler ve kalıntıların varlığını tespit etmek amacı ile hayvanlar ve hayvansal birincil ürünlerin üretim süreci bu bölümde yer alan hükümlere uygun olarak izlenir.
Yetkili merkezi makamın sorumlulukları
MADDE 6 – (1) Yetkili merkezi makam;
a) Gerekli denetimlerin yürütülmesini sağlamak üzere 7 nci maddede belirtilen planların hazırlanmasından,
b) Kalıntıların izlenmesinden sorumlu Bakanlık kuruluşlarının faaliyetlerinin koordinasyonu ile bu koordinasyonun, madde veya ürünlerin hayvanların yetiştirildiği çiftliklerdeki hileli kullanımını önlemek için çalışan tüm birimleri de kapsayacak genişlikte olmasının sağlanmasından,
c) Bu bölümde yer alan tedbirlerin yürütülmesinde kullanılan yöntemler ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi için gerekli verilerin toplanmasından,
ç) Yürütülen herhangi bir araştırmanın sonuçları da dahil olmak üzere, (c) bendinde belirtilen veriler ve sonuçlar ile 7 nci maddeye göre hazırlanan ve 10 uncu maddeye göre değişiklik yapılan yıllık planların her yıl en geç 31 Mart tarihine kadar tüm ilgili yerlere gönderilmesinden,
sorumludur.
(2) Yetkili merkezi makam, hayvan beslenmesinin izlenmesine ilişkin daha spesifik kurallar belirleyebilir.
Kalıntı izleme planının hazırlanması ve çerçevesi
MADDE 7 – (1) Yetkili merkezi makam, ulusal önlemleri ve önceki yıllardaki uygulamaların sonuçlarına göre güncelleştirilmiş planı en geç 31 Mart tarihine kadar hazırlar ve ilgili yerlere sunar.
(2) Bu plan;
a) Ek-2’ye uygun olarak, hayvan türlerine göre madde ve kalıntı gruplarının belirlenmesini sağlar.
b) Aşağıda belirtilen madde veya maddelerin kalıntılarının varlığının tespiti için önlemleri belirler:
1) Hayvanlarda, hayvanların içme sularında, yemlerinde ve hayvanların yetiştirildiği veya barındırıldığı veya tutulduğu bütün yerlerde, (a) bendinde belirtilen maddeleri,
2) Canlı hayvanlarda, onların dışkılarında ve vücut sıvılarında, hayvan dokularında, et, süt, yumurta ve bal gibi hayvansal birincil ürünlerde (a) bendinde belirtilen maddelerin kalıntılarını.
c) Ek-3 ve Ek-4’te belirtilen numune alma kurallarına ve seviyelerine uygun olur.
Kalıntı izleme planındaki örnekleme seviyesi ve sıklığı
MADDE 8 – (1) Plan, Ek-4’te yer alan örnekleme seviyeleri ve sıklıkları ile uyumlu olur. Bakanlık hayvansal gıdalardaki kalıntıların potansiyel toksisitesi veya hayvansal gıdalarda ortaya çıkan kalıntı ihtimali gibi benzeri nedenlerden dolayı Ek-1’de yer alan maddelerin kalıntılarının veya izin verilmeyen uygulamaların belirlenmesini azaltmamak koşuluyla planın genel etkinliğini arttırmak için gerektiğinde Ek-1, Ek-3 ve Ek-4’te değişiklik yapar.
Kalıntı izleme planında yer alacak hususlar
MADDE 9 – (1) Plan, ülke koşulları dikkate alınarak hazırlanır ve aşağıdaki hususları kapsar:
a) Ek-1’de listelenen maddelerin ve gerektiğinde benzer diğer maddelerin kullanımı, özellikle bu maddelerin yasaklanması, izin verilmesi, dağıtımı, piyasaya arzı ve piyasa denetimlerine dair kuralları içeren mevzuat.
b) Planların uygulanması ile ilgili kurum ve kuruluşların alt yapısı, özellikle yasal durumu, işlevi, büyüklüğü ve kapasitesi ile ilgili detaylar.
c) Numune işleme kapasitelerine ilişkin detayların da yer aldığı yetkilendirilmiş laboratuvarların listesi.
ç) Maksimum kalıntı limitlerinin belirlenmediği durumlarda, izin verilen bir ürün için belirlenecek tolerans seviyesi.
d) Aranacak maddelerin listesi, analiz metotları, bulguların yorumlanması için standartlar ve Ek-1’de listelenen maddelerin varlığının tespiti halinde, alınacak numune sayısı, bu sayının verilme nedenleri.
e) Ek-4’te yer alan örnekleme seviyelerine ve sıklıklarına uygun olarak, önceki yıllarda kesilmiş ilgili türdeki hayvanların sayılarına göre alınacak resmî numune sayısı,
f) Resmî numunelerin alımını belirleyen kuralların detayları ve resmî numunelerin taşıması gereken hususlarla ilgili kurallar.
g) Kalıntı saptanan hayvan ve hayvansal ürünlerle ilgili yetkili makam tarafından belirlenen önlemlerin türü.
Kalıntı izleme planlarında değişiklik yapılması
MADDE 10 – (1) 7 nci maddenin birinci fıkrası uyarınca hazırlanan planda 18 ve 19 uncu maddeleri çerçevesinde yürütülen ulusal tarama veya araştırma sonuçları neticesindeki durum değişiklikleri dikkate alınarak yetkili merkezi makam tarafından değişiklik yapılabilir.
(2) Yetkili merkezi makam her altı ayda bir, uygulama sonuçlarını ilgili kuruluşlara ve kamuya açıklar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İşletmecilerin Kendi Kontrolleri ve Sorumlulukları
İşletmecilerin sorumlulukları
MADDE 11 – (1) Hayvanlarını piyasaya arz eden herhangi bir çiftlik ve bu tür hayvanların ticareti ile uğraşan özel veya tüzel kişi, Bakanlık tarafından önceden kayıt altına alınır.
(2) Hayvansal birincil ürünlerin başlangıç işlemesini yapan işletmelerin sahipleri veya işletmenin sorumlu kişileri kendi kontrollerini yürütmeyi içeren tüm önlemleri aşağıda belirtilen hususlar çerçevesinde alırlar:
a) Doğrudan veya bir aracı vasıtasıyla dağıtılan hayvanların üreticisi bu hayvanlarda kullanılan madde veya tıbbî ürünlerin, ilaç kalıntı arınma süresi ile ilgili hususlara uyulduğunu garanti eder.
b) İşletmeciler, işletmeye getirilen çiftlik hayvanı veya ürünlerle ilgili olarak, izin verilmiş olan maksimum limitleri aşan miktarda kalıntı seviyelerini veya yasaklanmış maddeler ya da ürünlere ilişkin herhangi bir belirti içermemesini sağlar.
3) Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen üreticiler veya kişiler ancak aşağıda belirtilen hususları sağlamak koşulu ile piyasaya arzda bulunabilirler:
a) Kullanımına izin verilmeyen madde ve ürünlerin hayvanlara tatbik edilmediği veya bu Yönetmelik kapsamında hayvanların izin verilmeyen uygulamaya tabi tutulmadığı.
b) İzin verilen ürünlerin veya maddelerin hayvanlara tatbiki durumunda bu madde ve ürünler için belirlenen ilaç kalıntı arınma sürelerinin gözlemlendiği.
c) Ürünlerin (a) ve (b) bentlerinde anılmış olan hayvanlardan elde edildiği.
(4) Üretici dışındaki bir gerçek veya tüzel kişi tarafından hayvanın ilk işleme tesisine getirildiği durumlarda üçüncü fıkrada belirtilen zorunluluklardan hayvanı tesise sunan kişi sorumludur.
(5) Ürünlerin piyasada yer almasını düzenleyen yönetmeliklerde belirtilen kurallara ön şartsız uyularak bir, iki, üç ve dördüncü fıkralarda belirtilen hususları uygulama amacı ile aşağıda belirtilen hususların yerine getirilmesi sağlanır.
a) Üretim zincirinde yer alan farklı safhalar için mevzuatında belirlenen kalite izleme prensiplerinin yerine getirilmesi.
b) Ticarî marka veya etiketler için spesifikasyonlara dahil edilecek otokontrol önlemleri ile güçlendirilmesi.
Çiftlikte tutulacak kayıtlar
MADDE 12 – (1) İzlenen çiftliklerin veteriner hekimlerinin görev tanımı ve sorumlulukları, bu Yönetmelikte belirtilmiş olan yetiştirme koşulları ve uygulama şekillerinin izlenmesi de dahil olacak biçimde genişletilir.
(2) Bu çerçevede, veteriner hekimler; çiftlikte reçete ile verilen veya uygulanan herhangi bir işlemin tarih ve özelliğini, muameleye tabi tutulan hayvanların kimliği ve ilaç kalıntı arınma süresinin uygunluğunu kaydeder.
(3) Yetiştirici varsa veteriner tıbbî ürünlerin kullanımı ile ilgili mevzuatta öngörülmüş olan kayıtları da kapsayan uygulama işleminin tarihini ve özelliğini kaydeder. Yetiştirici, beş yıllık süre ile ilaç kalıntı arınma süresinin gözlemlendiğini gösteren kayıtları ve ispat etmek için reçeteleri muhafaza eder.
(4) Bakanlığın veya mezbahanın resmî veteriner hekiminin talebi halinde yetiştirici ve veteriner hekim, bu Yönetmeliğe uygun olarak çiftlikle ilgili her türlü bilgiyi sağlar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Resmî Kontrol Önlemleri
Yetkili makamca yapılacak kontrollerin kapsamı
MADDE 13 – (1) 7 nci maddede belirtilen izleme planlarının tatbiki ile bağlantılı olarak yürütülen kontroller veya diğer mevzuatta öngörülen kontrolle ilgili yükümlülükler saklı kalmak kaydıyla, yetkili makam aşağıda belirtilen şekilde tesadüfi kontroller yapabilir:
a) Ek-1’de yer alan Grup A’daki maddelerin işlenmesi, depolanması, nakliyesi, dağıtımı, alış veya satışları ile ilgili tüm aşamalarda.
b) Hayvan yemlerinin üretim veya dağıtım zincirinde herhangi bir noktada.
c) Bu Yönetmeliğin kapsadığı hayvanların ve hayvansal ham maddelerin üretim zinciri boyunca.
(2) Birinci fıkra kapsamında yapılacak olan kontroller, kullanımına izin verilmeyen madde veya ürünlerin özellikle hayvanlarda besi veya izin verilmeyen uygulama amaçlı elde bulundurulması ve varlığının tespiti amacı ile yapılır.
(3) Birinci fıkrada belirtilmiş olan herhangi bir kontrolden pozitif bir sonuç çıkması ve sahtecilikten şüphe edildiği durumlarda 18, 19, 20 ve 21 inci maddeler ile Beşinci Bölümde öngörülen önlemler uygulanır.
(4) Mezbaha veya su kültürü hayvanlarının ve balıkçılık ürünlerinin ilk satışında öngörülen kontroller, menşe veya ayrılış çiftliğinin, 11 inci maddenin beşinci fıkrasının (a) bendinde belirtildiği gibi bir kalite izleme sistemine veya epidemiyolojik izleme ağına sahip olması dikkate alınarak azaltılabilir.
Kontroller esnasındaki yükümlülük
MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelikte öngörülmüş olan kontroller, önceden bildirim yapılmaksızın yetkili makamlarca yürütülür.
(2) Mal sahibi, hayvanların elden çıkarılması ile yetkilendirilen kişi veya bunların temsilcisi, kesim öncesi denetim işlemlerini kolaylaştırmada ve özellikle resmî veteriner hekime veya yetki verilen görevliye, gerekli herhangi bir uygulama kararında yardım etmekle yükümlüdürler.
Yetkili makamca yapılacak kontroller
MADDE 15 – (1)Yetkili makam:
a) İzin verilmeyen uygulamadan şüphe edildiği durumda, mal sahibi veya hayvanlardan sorumlu olan şahıs veya çiftlikten sorumlu olan veteriner hekimden tatbik edilen işlemin niteliğini belirleyici herhangi bir belgeyi temin etmesini talep eder.
b) Bu soruşturmanın izin verilmeyen uygulamayı doğrulaması, izin verilmeyen madde veya ürünlerin kullanılmış olması halleri ile onların kullanıldığına veya kullanılmakta olduğuna dair şüphe uyandıracak gerekçeler olması durumunda aşağıdaki uygulamaları yapar.
1) Bu tür kullanımların ve hayvan vücuduna verilip verilmediğinin tespiti açısından menşe veya ayrılış çiftliklerindeki hayvanlarda resmî örneklemeyi de ihtiva edebilen mahallinde kontrolleri yapar.
2) İdarî olarak bu tür çiftlikler ile ilişkili işletmeleri de içerecek şekilde hayvanların yetiştirildiği, muhafaza edildiği veya beslendiği çiftliklerde veya hayvanların menşe veya ayrılış çiftliklerinde kullanımı yasak veya izin verilmeyen madde veya ürünlerin kullanımının ortaya çıkarılması için kontroller yapar. Bu amaç için, içme sularından ve yem maddelerinden resmî numuneler alır.
3) Menşe veya ayrılış çiftliklerinde hayvanların yem maddelerinde ve onların içme sularında veya su kültürü hayvanlarının yakalandıkları suda, mahallinde kontrolleri yapar.
4) 13 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde öngörülmüş olan kontrolleri yapar.
5) Kullanımına izin verilmeyen madde veya ürünlerin ya da muamele edilen hayvanların menşesini belirlemek için gereken kontrolleri yapar.
c) Maksimum kalıntı limitlerinin belirlenmediği durumlarda, belirlenmiş olan tolerans seviyelerinin aşılması halinde söz konusu bulguya uygun görülen herhangi bir önlem veya araştırmayı yürütür.
Ulusal referans laboratuvarlarının belirlenmesi ve sorumlulukları
MADDE 16 – (1) Bakanlık her bir kalıntı veya kalıntı grubu için bir ulusal referans laboratuvarı belirler. Bir kalıntı veya kalıntı grubu için birden fazla ulusal referans laboratuvarına yetki verilmez. Belirlenmiş laboratuvarların listesi, ilgili birimlere yazılı olarak bildirilir.
(2) Ulusal referans laboratuvarlarının sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir:
a) Her bir kalıntı veya kalıntı grubu için analiz metotları ve standartlarının koordinasyonu suretiyle kalıntı analizinden sorumlu diğer ulusal laboratuvarların çalışmalarının koordinasyonunu sağlamak.
b) Kalıntı izlenme planının organizasyonunda yetkili makama yardım etmek.
c) Belirlenen bir kalıntı veya kalıntı grubu için karşılaştırmalı testlerin periyodik olarak organizasyonunu yapmak.
ç) Ulusal laboratuvarların belirlenen limitleri takip etmesini sağlamak.
d) Elde edilen her türlü bilginin dağıtımını yapmak.
e) Ulusal ve uluslararası kuruluşlar veya laboratuvarlar tarafından organize edilen ileri eğitim kurslarına personelin katılımını önermek.
Yetkili laboratuvarlar
MADDE 17 – (1) Yetkili laboratuvarlarda yapılan analizlerde aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) Yetkili laboratuvarlarda incelenmek üzere resmî numuneler, Ek-3 ve Ek-4’e uygun olarak alınır. Resmî numune almanın detaylı kuralları ve resmî numunelerin analizi için kullanılacak rutin ve referans analiz metotları, uluslararası kurallara uygun olarak belirlenir. Eti veya ürünleri insan tüketimine sunulacak bir türe yönelik kullanılacak veteriner tıbbî ürünün pazarda yer alması amacıyla her ruhsat verilişinde, Bakanlık, kalıntıların tespiti için kalıntıların analizlerinde kullanılan metotları ulusal referans laboratuvarlarına ve ilgili tüm taraflara gönderir.
b) Ek-1’deki Grup A’da yer alan maddeler için, referans metot yerine rutin bir metodun uygulanmasını takiben kaydedilen tüm pozitif bulguların doğruluğu, (a) bendine uygun olarak, belirtilen referans metotlarını kullanan onaylanmış bir laboratuvar tarafından teyit edilir.
(2) Bütün maddeler için, analiz sonuçlarına itiraz durumunda bu sonuçların, söz konusu madde veya kalıntı için 16 ncı maddenin birinci fıkrasına göre belirlenen ulusal referans laboratuvarı tarafından doğrulama analizi yapılır.
(3) Resmî bir numunenin incelenmesi, izin verilmeyen uygulamayı ortaya çıkarırsa, bu Yönetmeliğin Beşinci Bölümünde belirtilenlere ilave olarak 18, 19, 20 ve 21 inci maddeler uygulanır.
(4) İnceleme neticesinde, izin verilen maddelerin kalıntılarının veya bulaşanların varlığının belirlenen düzeyleri aştığının tespiti durumlarında 20 ve 21 inci maddeler uygulanır.
(5) Söz konusu inceleme, ithal edilen ürünleri veya hayvanları kapsadığında yetkili makam 30 uncu maddede belirtilen önlemleri alır.
Pozitif numuneler
MADDE 18 – (1) 17 nci maddede açıklandığı şekilde pozitif sonuçlar elde edildiği durumda aşağıda belirtilen hükümler uygulanır.
a) Yetkili makam, gecikme olmaksızın hayvanı ve ayrılış veya menşe çiftliği tanımlamak için gerekli olan tüm bilgileri ve incelemenin ve sonucunun tüm detaylarını temin eder. Türkiye’de yürütülen kontroller eğer bir veya daha fazla ülkede bir araştırma veya diğer bir önlem ihtiyacını ortaya çıkarıyor ise, Bakanlık ilgili tarafları bilgilendirir. Bir araştırmanın veya diğer önlemin gerekli görüldüğü durumda alınacak önlemler ilgili ülkelerle varılan mutabakat çerçevesinde yürütülür.
b) Yetkili makam kalıntıların varoluş nedenlerini belirlemek için, menşe veya ayrılış çiftliğindeki bir araştırma ile izin verilmeyen uygulamanın tespiti durumunda; üretim, işleme, depolama, nakliye, idare, dağıtım veya satış aşamasında ilgili maddelerin veya ürünlerin kaynağını veya kaynaklarını bulmaya yönelik detaylı araştırmaları yürütür.
c) Numunelerin alındığı hayvanlar tanımlanır ve kontrol sonuçları elde edilinceye kadar, hayvanlar hiçbir durumda çiftlikten ayrılmaz.
İzin verilmeyen uygulamanın tespiti
MADDE 19 – (1) 15 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen araştırmalar neticesinde izin verilmeyen uygulamanın tespiti halinde yetkili makam, hayvanları resmî kontrol altına alır. Yetkili makam, ilgili tüm hayvanların resmî bir işaret ve kimlik taşıması ve ilk basamak olarak resmî örneklerin uluslararası kabul gören bilimsel bazda istatistikî olarak temsil edecek sayıda alınmasını sağlar.
Maksimum kalıntı limitlerinin aşılması
MADDE 20 – (1) İzin verilen maddelerin veya ürünlerin kalıntılarının maksimum kalıntı limitlerini aştığına dair delil olması durumunda, yetkili makam, bu limitlerin niçin aşıldığını belirlemek için menşe veya ayrılışın yapıldığı çiftlikte bir araştırma yürütür. Bu araştırmanın sonuçları ile uyumlu olarak, yetkili makam belirli bir dönem için ilgili çiftlikten hayvanların ayrılmasını veya ilgili çiftlik veya tesisten ürünlerin ayrılmasını yasaklamayı da içeren halk sağlığını koruyucu bütün gerekli önlemleri alır.
(2) Maksimum kalıntı limitlerinin tekrarlanan ihlalleri durumunda, çiftçi tarafından hayvanların piyasaya arzı veya bir çiftçi veya bir işleme tesisi tarafından ürünlerin piyasaya arzında, söz konusu çiftlikte veya tesiste hayvanlar ve ürünler hakkındaki yoğunlaştırılmış kontroller yetkili makam tarafından en az altı aylık bir dönem yürütülür ve örneklerin analiz sonuçları karara bağlanıncaya kadar ürünlere ve karkaslara el konulur. Maksimum kalıntı limitlerinin aşıldığını gösteren herhangi bir sonuçta, ilgili karkasların veya ürünlerin insan tüketimine uygun olmadığı beyan edilir.
Masrafların karşılanması
MADDE 21 – (1) 18 inci maddede belirtilen araştırma ve kontrollerin masrafları, hayvanların sahibi veya onlardan sorumlu olan kişi tarafından karşılanır.
(2) Araştırmanın şüpheyi doğruladığı durumda, 19 ve 20 nci maddelere göre yürütülen analizlerin masrafı, hayvanların sahibi veya onlardan sorumlu olan kişi tarafından karşılanır.
(3) Adlî ve idarî cezaları saklı kalmak kaydıyla, pozitif sonuç vermiş olan hayvanların veya 24 üncü maddeye göre pozitif olarak kabul edilen hayvanların imha masrafı, herhangi bir tazminat veya bedel ödemeksizin hayvanların sahibi veya onlardan sorumlu olan kişi tarafından karşılanır.
İhracat yapılan ülkeleri bilgilendirme
MADDE 22 – (1) İhracat yapılan bir ülke, Türkiye’de bu Yönetmeliğin öngördüğü kontrollerin yürütülmediğini veya durdurulduğunu, Türkiye’nin yetkili makamına bildirirse, 18 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendine uygun olarak yürütülen bir araştırmayı takiben yetkili makam gerekli tüm önlemleri alır ve ticaret yapılan ülkenin yetkili makamına bunların nedenlerini mümkün olan en kısa sürede bildirir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İhlal Halinde Alınacak Tedbirler
Kullanımına izin verilmeyen maddelerin tespiti
MADDE 23 – (1) Kullanımına izin verilmeyen madde ve ürünler veya Ek-1’de yer alan Grup A ve Grup B’de listelenen ürünlerin yetkisiz kişilerin uhdesinde olduğu tespit edildiğinde suçlulara yüklenen cezalar saklı kalmak şartı ile kullanımına izin verilmeyen madde veya ürünler yetkili makam tarafından uygun tedbirler alınıncaya kadar resmî kontrol altında bulundurulur.
İzin verilmeyen uygulamanın tespiti
MADDE 24 – (1) İzin verilmeyen uygulamanın tespiti durumunda yetkili makamca aşağıdaki işlemler yapılır:
a) 19 uncu maddede belirtildiği gibi hayvanların resmî muhafaza altında bulunduğu sürede söz konusu çiftlikteki hayvanlar yetkili makamın izni dışında menşe çiftlikten ayrılamaz veya hayvanlar el değiştiremez. Yetkili makam, tespit edilen madde ve maddelerin yapısına göre önleyici tedbirleri alır.
b) 19 uncu maddeye uygun olarak yapılan örneklemeden sonra, izin verilmeyen uygulama tespit edilirse, pozitif bulunan hayvanlar bulunduğu yerde veya önceden belirlenmiş mezbahada kesilmek üzere beraberinde veteriner sertifikası ile kesime gönderilir. Kesilen hayvanlar yüksek risk işleme tesisine gönderilir. Bu işlemlere ilave olarak kontrollerin yürütüldüğü ve şüphe edilen çiftliklerde bulunan hayvan gruplarının tamamından ücreti çiftlik sahibi tarafından karşılanmak üzere numune alınır.
c) 19 uncu maddeye uygun olarak temsilî örnekleme ile alınan numunelerin yarısı veya daha fazlası eğer pozitif ise, çiftçi, şüphe edilen çiftlikteki bütün hayvanların kontrol edilmesi veya bu hayvanların kesimi arasında bir seçim yapmak zorunda bırakılır.
ç) En az oniki ay veya daha fazla bir süre ile aynı mal sahibine ait olan çiftlikler söz konusu kalıntılar için daha sıkı kontrollere tabi tutulur. İşletmenin organize bir oto-kontrol sistemini yerleştirmesi durumunda bu süre azaltılır.
d) Tespit edilen ihlalin durumuna göre, 13 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilenlere ilaveten çiftlik veya tesise tedarik sağlayan işletmeler söz konusu maddenin menşeini tespit için, kontrole tabi tutulur. Aynı uygulama, menşe ve ayrılış çiftlikleri ile bu çiftlikle aynı hayvan ve hayvan yemi tedarik zincirindeki tüm tesis ve çiftliklere uygulanır.
Mezbahalarda yapılacak kontroller ve alınacak önlemler
MADDE 25 – (1) Eğer veteriner hekim ilgili hayvanların izin verilmeyen bir uygulamaya tabi tutulduğundan veya bu hayvanlara kullanımına izin verilmeyen madde veya ürün verildiğinden şüphe ederse veya buna dair deliller bulursa;
a) Bu tür hayvanların mezbahaya getirilen diğer hayvan gruplarından ayrı olarak kesilmesi için düzenlemeler yapılır.
b) Karkaslara ve sakatata el konulur ve söz konusu maddeleri tespit etmek için gerekli bütün örnekleme işlemleri yürütülür.
c) Eğer pozitif sonuç elde edilir ise, hiçbir muafiyet veya tazminata konu olmaksızın et ve sakatat yüksek risk işleme tesisine gönderilir. Bu durumda, 22, 23 ve 24 üncü maddeler uygulanır.
(2) Eğer ilgili hayvanların izin verilen bir uygulamaya tabi tutulduğuna fakat, ilaç kalıntı arınma süresine uyulmadığına dair şüphe veya delil var ise, kalıntı miktarının izin verilen seviyeyi aşmadığından emin oluncaya kadar hayvanın kesimi ertelenmelidir. Bu süre hiçbir durumda söz konusu maddeler için Bakanlıkça belirlenen ilaç kalıntı arınma süresi periyodundan daha az olamaz. Bununla birlikte, acil bir durumda veya hayvanların sağlık durumunun gerektirmesi halinde veya mezbahanın altyapı veya ekipman durumu kesimin ertelenmesine uygun değilse, hayvanlar bu sürenin sona ermesinden önce kesilebilir. Mezbahanın resmî veteriner hekimi tarafından yürütülen resmî kontroller sonuçlanıncaya kadar, et ve sakatata el konulur. Sadece izin verilen limiti geçmeyen miktarda kalıntı içeren et ve sakatat insan tüketimine sunulur.
(3) Mevzuatta izin verilen limitleri aşan miktarda kalıntı ihtiva eden karkas ve ürünlerin, insan tüketimine uygun olmadığı beyan edilir.
İşletmelerin ruhsat ve onaylarının askıya alınması veya iptali
MADDE 26 – (1) Suçla ilgili cezalar saklı kalmak kaydıyla, işletmenin; kullanımına izin verilmeyen madde veya ürünleri kullandığının, bulundurduğunun veya ürettiğinin tespit edilmesi durumunda, tesis ile ilgili her türlü ruhsat veya resmî onay, tesisin daha sıkı kontrollere tabi tutulacağı bir dönem süresince askıya alınır.
(2) Mevzuata aykırı davranışın tekrarı halinde, bu tür ruhsatlar veya onaylar iptal edilir.
ALTINCI BÖLÜM
İthalat
İthalat için bilgilendirme
MADDE 27 – (1) Bakanlık, ithalatçıları bu Yönetmeliğin kapsadığı hayvan ve hayvansal ürünler için hangi ülkelerden ithalat yapabilecekleri konusunda bilgilendirir.
(2) Bakanlık, ithal edilen hayvan ve hayvansal ürünlerde yürütülen kalıntı kontrol sonuçlarını her yıl rapor haline getirir.
Sınır kontrolleri
MADDE 28 – (1) Sınırda yapılan kontroller, ithal edilen aynı sürüdeki hayvanlarda kullanımına izin verilmeyen madde veya ürünlerin kullanımı veya aynı tesisten gelen ürünlerin bir kısmı veya tamamında bu madde ve ürünlerin varlığını ortaya çıkarırsa Bakanlık bu hayvan veya ürünler ile ilgili olarak aşağıdaki önlemleri alır:
a) Söz konusu mal partisi ve kullanılan ürün konusunda menşe ülke yetkili makamı ve diğer sınır kontrol noktaları bilgilendirilir.
b) Bakanlıkça, aynı orijinden gelen tüm hayvan sürüleri ve ürünlerde daha sıkı kontrol yapılır. Aynı kaynaktan gelen daha sonraki 10 parti sınır kontrol noktalarında tutularak denetim masraflarına karşılık olarak bir depozito alınmak suretiyle temsilî numuneler alınarak kalıntı kontrolü yapılır.
(2) İthal edilen hayvansal ürünlerin, sınır kontrol noktasındaki kontrolleri maksimum kalıntı limitlerinin aşıldığını ortaya çıkarır ise, birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen kontroller yapılır.
(3) Bakanlık kontrol sonuçları hakkında ilgili ülkenin yetkili makamına bilgi verir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İdari yaptırımlar
MADDE 29 – (1) Suçla ilgili olarak ilgili Kanunlarında öngörülen para cezaları veya meslekî kuruluşlarca verilen cezalar saklı kalmak kaydıyla yasaklanan madde ve ürünlerin muamelesi ve nakledilmesinden veya izin verilen madde veya ürünlerin mevcut yasalarda belirtilen amaçların dışında başka amaç için uygulanmasından sorumlu kişilere karşı uygun idarî önlemler alınır.
(2) Bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılan kontrol ve araştırmalar ve ulusal kalıntı izleme planının uygulanması için gerekli örnekleme ve denetim esnasında mezbaha personeli ve mezbaha sorumlusu veya özel işletme durumunda mezbaha sahibi veya sahipleri, hayvanların sahipleri veya onlara bakmakla yükümlü kişiler tarafından herhangi bir engelleme ve yetkili makam ile işbirliğinde bir uyumsuzluk olması durumunda, yetkili makam tarafından uygun adlî ve idarî işlem yapılır.
(3) Diğer ihlal durumlarında 5996 sayılı Kanunun 40, 41 ve 42 nci maddelerine göre idari yaptırım uygulanır.
Yüksek risk işleme tesisi
MADDE 30 – (1) Bu Yönetmeliğin; 24 üncü maddesinin (b) bendine göre kesilen hayvanlar ile 25 inci maddesinin (a) bendine göre yapılacak inceleme neticesinde pozitif sonuç tespit edilen et ve sakatatın gönderileceği yüksek risk işleme tesislerine ilişkin kurallar ayrıca belirlenir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 31 – (1) 19/1/2005 tarihli ve 25705 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünlerde Belirli Maddeler ile Bunların Kalıntılarının İzlenmesi İçin Alınacak Önlemlere Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 32 – (1) Bu Yönetmelik, 13/12/2011 tarihinden geçerli olmak üzere, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 33 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
EK-1
GRUP A – Anabolik etkiye sahip maddeler ve kullanımına izin verilmeyen maddeler
(1) Stilbenler, stilben türevleri ve bunların tuzları ve esterleri
(2) Antitroid ajanları
(3) Steroidler
(4) Zeranol içeren resorsilik asit laktonları
(5) Beta agonistler
(6) Hangi seviyede olursa olsun tüketici sağlığını tehlikeye sokan ve gıdalarda hiçbir seviyede bulunmaması gereken farmakolojik aktif maddeleri
GRUP B – Veteriner ilaçları (1) ve bulaşanlar
(1) Sülfonamidler ve kinolonları da içeren antibakteriyal maddeler
(2) Diğer veteriner ilaçları
(a) Antihelmintikler
(b) Nitroimidazolleri de içeren antikoksidiyaller
(c) Karbamatlılar ve piretroidler
(d) Sedatifler
(e) Steroid olmayan antienflamatuvar ilaçlar
(f) Diğer farmakolojik aktif maddeler
(3) Diğer maddeler ve çevresel bulaşanlar
(a) PcBleri de içeren organik klorlu bileşikler
(b) Organik fosforlu bileşikler
(c) Kimyasal elementler
(d) Mikotoksinler
(e) Boyalar
(f) Diğerleri
(1)Veteriner hekimliği alanında kullanılabilen ruhsatsız maddeleri de içeren.
EK-2
Hayvan Türleri, Hayvan Yemi ve İçme Sularında ve Hayvansal Birincil Ürünlerde Aranılacak Madde Grupları ve Kalıntılar
Aranılacak madde grupları | Sığır, koyun /keçi, domuz tek tırnaklı hayvanlar | Kanatlılar | Su kültürü hayvanları | Süt | Yumurtalar | Tavşan eti ve yaban av hayvanları ve çiftlik av hayvanları | Bal |
A 1 | X | X | X | X | |||
2 | X | X | X | ||||
3 | X | X | X | X | |||
4 | X | X | X | ||||
5 | X | X | X | ||||
6 | X | X | X | X | X | X | |
B 1 | X | X | X | X | X | X | X |
2a | X | X | X | X | X | ||
b | X | X | X | X | |||
c | X | X | X | X | |||
d | X | ||||||
e | X | X | X | X | |||
f | |||||||
3a | X | X | X | X | X | X | X |
b | X | X | X | ||||
c | X | X | X | X | X | X | |
d | X | X | X | X | |||
e | X | ||||||
f |
EK-3
ÖRNEKLEME STRATEJİSİ
1) Kalıntı kontrol planı, çiftliklerde, mezbahalarda, mandıralarda, balık işleme fabrikalarında ve yumurta toplama ve paketleme istasyonlarındaki hayvansal birincil ürünlerdeki kalıntıların nedenlerini araştırmayı ve açığa çıkarmayı amaçlar.
Resmî numuneler Ek-4’e uygun olarak alınmalıdır.
Resmî numuneler nereden alınırsa alınsın, örnekleme beklenmedik, ansızın ve belirli bir zamanla ve haftanın belirli bir günü ile sınırlandırılmadan yapılmalıdır. Yetkili makam, kontrollerde ansızın vaki olan unsurun sürekli olarak kontrol altında olduğunu temin etmek için bütün gerekli tedbirleri almalıdır.
2) A Grubu maddeler için, izleme ruhsatlandırılmış maddelerin izin verilmeyen uygulamasını ve kullanımına müsaade edilmeyen maddelerin kullanımını tespit etmeyi amaçlamalıdır. Bu tür numune almanın etkinliği Ek-4’ün ilgili bölümüne göre yoğunlaştırılır.
Numuneler, cinsiyet, yaş, tür, besi sistemi ile geçmişe ait bütün bilgi ve bu gruptaki maddelerin yanlış ve kötü kullanımına dair bütün kanıtlar dikkate alınarak belirlenmelidir. Bakanlık bu kriterlere dair detayları ayrıca belirler.
3) B Grup maddeler için izleme, maksimum kalıntı limitleri ile ilgili mevzuatta belirlenen veteriner tıbbî ürünlerin ve pestisitlerin kalıntıları ile çevresel bulaşanların varlığının izlenmesini kontrol etmeyi amaçlamalıdır.
EK-4
ÖRNEKLEME SEVİYELERİ VE SIKLIĞI
Bu ekin amacı, örnek alınacak hayvanların asgari sayısını belirlemektir. Her bir örnek, bir veya daha fazla maddenin varlığını belirlemek için analiz edilebilir.
BÖLÜM 1
Sığır, Koyun, Keçi, Domuz ve Tek Tırnaklı Hayvanlar
1) Sığır cinsi hayvanlar
Tüm madde ve kalıntılar için her yıl kontrol edilecek hayvanların asgarî sayısı bir önceki yıl kesimi yapılan sığır cinsi hayvanların en az % 0,4’üne denk olmalıdır.
Alınan numunelerin gruplara dağılımı aşağıdaki gibi olacaktır.
Ek-1 Grup A: % 0,25’lik kısım aşağıdaki gibi ayrılır:
– Numunelerin yarısı işletmedeki canlı hayvanlardan alınacaktır. Grup A(5) maddelerinin araştırılması için alınacak numunelerin % 25’i yem, içme suyu gibi numunelerden alınabilir.
– Örneklerin yarısı mezbahadan alınacaktır.
Ek-1 Grup A’daki her bir alt grup, Grup A için toplanan numunelerin toplam sayısının asgari % 5’i kullanılarak her yıl kontrol edilmelidir.
Numune dağılımındaki denge yetkili makamın daha önceki yıllarda elde ettiği sonuçlar ve deneyimlerine göre belirlenecektir.
Ek-1 Grup B: % 0,15’lik kısım;
Numunelerin % 30’u Grup B (1) maddeleri için kontrol edilmelidir.
Numunelerin % 30’u Grup B (2) maddeleri için kontrol edilmelidir.
Numunelerin % 10’u Grup B (3) maddeleri için kontrol edilmelidir.
Denge ülkenin durumuna göre belirlenecektir.
2) Koyun ve keçiler
Tüm madde ve kalıntılar için her yıl kontrol edilecek hayvanların asgarî sayısı bir önceki yıl üç ayın üzerinde kesimi yapılan koyun ve keçilerin en azından % 0,05’ine denk olmalıdır. Numune sayısı 100 hayvandan az olamaz.
Alınan numunelerin gruplara dağılımı aşağıdaki gibi olacaktır.
Ek-1 Grup A: % 0,01, bu sayı 20 hayvandan az olamaz.
Ek-1 Grup A’daki her bir alt grup, Grup A için toplanan numunelerin asgari, % 5’i kullanılarak her yıl kontrol edilmelidir.
Numune dağılımındaki denge yetkili makamın daha önceki yıllarda elde ettiği sonuçlar ve deneyimlerine göre belirlenecektir.
Ek-1 Grup B: % 0,04, bu sayı 80 hayvandan az olamaz.
Her bir alt grup için sığır cinsi hayvanlarda yapılan dağılım dikkate alınmalıdır. Denge ülkenin durumuna göre belirlenecektir.
3) Domuz türü hayvanlar
Tüm madde ve kalıntılar için her yıl kontrol edilecek hayvanların asgarî sayısı, bir önceki yıl kesimi yapılan domuzların en azından % 0,05’ine denk olmalıdır. Alınan numunelerin gruplara dağılımı aşağıdaki gibi olacaktır.
Ek-1 Grup A: % 0,02
Hayvanların örneklemesinin mezbahanede yapıldığı durumda, içme suyu, yem, dışkı veya diğer uygun numuneler çiftlikten alınmalıdır. Bu durumda, yıllık olarak gidilmesi gereken çiftliklerin sayısı, bir önceki yıl kesilen her 100.000 domuz için en azından bir çiftlik olacak şekilde belirlenmelidir. Bu sayı 10 çiftlikten az olamaz.
Ek-1 Grup A’daki her bir alt grup, Grup A için toplanacak numunelerin asgarî % 5’i kullanılarak her yıl kontrol edilmelidir.
Numune dağılımındaki denge yetkili makamın daha önceki yıllarda elde ettiği sonuçlar ve deneyimlerine göre belirlenecektir.
Ek-1 Grup B: % 0,03, bu sayı 60 domuzdan az olamaz.
Her bir alt grup için sığır cinsi hayvanlarda yapılan dağılım dikkate alınmalıdır. Denge ülkenin durumuna göre belirlenecektir.
4) Tek tırnaklı hayvanlar
Numunelerin sayısı, yetkili makam tarafından tespit edilen problemlere göre belirlenecektir.
BÖLÜM 2
Broiler, Tavuk, Hindi ve Diğer Kümes Hayvanları
Numuneler kullanılan analitik metodun durumuna bağlı olarak bir veya daha fazla hayvandan oluşur.
Her kanatlı hayvan türü için yıllık asgarî numune sayısı her 200 tonluk et üretimi için 1 numune olacak şekilde alınacaktır.
Eğer türün yıllık üretimi 5000 tonun üzerinde ise, her bir grup madde için asgari 100 numune alınacaktır.
Alınan numunelerin gruplara dağılımı aşağıdaki gibi olacaktır.
Ek-1 Grup A: Toplam numunenin % 50’si
Bu numunelerin 1/5’i çiftlikten alınmalıdır.
Ek-1 Grup A’daki her bir alt grup, Grup A için toplanan toplam numune sayısının asgari %5’i kullanılarak her yıl kontrol edilmelidir.
Numune dağılımındaki denge yetkili makamın daha önceki yıllarda elde ettiği sonuçlar ve deneyimlerine göre belirlenecektir.
Ek-1 Grup B: Toplam numunenin % 50’si,
Numunelerin % 30’u Grup B1 maddeleri için kontrol edilmelidir.
Numunelerin % 30’u Grup B2 maddeleri için kontrol edilmelidir.
Numunelerin % 10’u Grup B3 maddeleri için kontrol edilmelidir.
Denge ülkenin durumuna göre belirlenecektir.
BÖLÜM 3
Süt
1) İnek Sütü
A-Numune alma şartları:
– Resmî numuneler yetkili makam tarafından daima numune sütün elde edildiği menşe çiftliğe geri dönük izleme yapılmasını sağlayacak şekilde alınacaktır.
– Numuneler;
a) Ya süt çiftliklerindeki toplama tanklarından,
b) Ya da süt tesislerinde tankerler boşaltılmadan önce alınacaktır.
-Ek-1 Grup B3 (a), (b) ve (c)’de belirtilen maddeler veya kalıntılar için menşe çiftliği bulmak
amacıyla yukarıda belirtilen izleme prensipleri gerekirse sürekli uygulanmaz.
– Numuneler sadece çiğ sütten alınacaktır.
Numune miktarı kullanılan analitik metoda bağlı olacaktır.
B-Numune alma seviyesi ve sıklığı:
En az 300 adet olmak üzere yıllık süt üretiminin her bir 15 000 tonu için bir numune alınması ile yıllık numune sayısı belirlenir.
Aşağıda belirlenen dağılıma uyulacaktır:
-Numunelerin % 70’i veteriner ilaçların kalıntıları için araştırılır. Bu durumda her bir numune en az dört farklı bileşik için Ek-1’de belirtilen grup A(6), B(1), B(2a), ve B(2e) arasından en az üç grup olacak şekilde test edilecektir.
-Numunelerin % 15’i Ek-1’de belirtilen grup B(3)’de verilmiş olan kalıntılar için test edilecektir.
-Numunelerin % 15’i ülkenin gerçeklerine bağlı olarak test edilecektir.
2) Koyun, keçi, manda gibi diğer türlerin sütleri
Bu sütlere ait numune sayısı, üretim miktarı ve tespit edilen sorunlara göre belirlenir. Bu sütlere ait alınacak numuneler, numune alma planında inek sütü numunelerine ilave olarak dahil edilecektir.
BÖLÜM 4
Bal
A- Numune alma şartları:
Numune miktarı kullanılan analitik metoda bağlı olacaktır.
Numuneler üretim zincirinin herhangi bir noktasından orijinal üreticiye doğru geri izlemeyi sağlayacak şekilde alınacaktır.
B-Numune alma seviyesi ve sıklığı:
Numune sayısı, ülke üretiminin ilk 3000 tonu için her 300 ton başına en az 10 numune, bu sayıya ilave olarak her 300 ton üretim için 1 numune olacak şekilde hesaplanacaktır.
Aşağıda belirlenen dağılıma uyulacaktır:
Toplam numune sayısının % 50’si Ek-1’de belirtilen grup B1 ve B2(c)’de yer alan maddeler için test edilecektir.
-Toplam numune sayısının % 40’ı Ek-1’de belirtilen grup B3(a), (b) ve (c)’de yer alan maddeler için test edilecektir.
Toplam numune sayısının % 10’u ülkenin deneyimlerine bağlı olarak test edilecektir. Özellikle mikotoksinler dikkate alınabilir.
BÖLÜM 5
Su Kültür Ürünleri
1) Yüzgeçli balık çiftlik ürünleri
Örnekleme analitik metodun gereklilikleri ve söz konusu balığın büyüklüğüne göre bir veya daha fazla balıktan oluşur.
Yetkili makam, çiftlikte üretilen balığın miktarına (ton olarak) bağlı olarak, aşağıda verilen asgarî örnekleme seviyesi ve sıklığını dikkate almalıdır.
Her yıl toplanması gereken numunelerin asgarî sayısı, yıllık üretimin her 100 tonu için en azından 1 olmalıdır.
Analiz için araştırılan bileşimler ve seçilen numuneler, bu maddelerin olası kullanımlarına göre seçilmelidir.
Dağılım aşağıda belirtildiği gibi yapılmalıdır:
Ek-1 Grup A: Toplam numunelerin 1/3’ü:
Bütün numuneler çiftlik seviyesinde, tüketim için pazarda yer almaya hazır olan balık da dahil olmak üzere, yetiştiriciliğin bütün safhalarındaki balıktan oluşmalıdır (1).
Ek-1 Grup B: Toplam numunelerin 2/3’ü:
Örnekleme aşağıda belirtilen şekilde yürütülmelidir.
a) Tercihen çiftlikte, tüketim için pazarda yer almaya hazır olan balıktan,
b) İşleme fabrikasında veya toptancı seviyesinde, pozitif sonucun çıkması durumunda, çiftlik menşeine kadar dönebilme imkanı sağlayan taze balıktan.
Bütün durumlarda, çiftlik düzeyinde alınan numuneler, kayıtlı üretim alanlarının asgarî % 10’undan alınmalıdır.
2) Diğer su ürünleri
Yetkili makamın veteriner ilaç ve kimyasallarının diğer su kültür ürünlerine uygulandığına inanmalarına dair gerekçeleri varsa, veya çevresel bulaşıklıktan şüpheleniliyorsa, bu durumda, bu türler, yüzgeçli balık çiftlik ürünlerinden alınan numunelere ilave olarak, üretimleriyle orantılı bir şekilde örnekleme planına dahil edilmelidir.
________
(1) örnekleme koşullarının özellikle zor olduğu deniz kültüründe, numuneler balık yerine yemden alınabilir.
BÖLÜM 6
Yumurta
Tavuk yumurtası
A- Numune alma şartları:
Resmî numuneler yetkili makam tarafından her numune daima yumurtanın elde edildiği menşe çiftliğe geriye dönük izleme yapılmasını sağlayacak şekilde alınacaktır.
Numuneler;
Ya çiftlikten,
Ya da yumurta paketleme merkezinden alınacaktır.
Numune miktarı kullanılan analitik metoda göre en az 12 yumurta veya daha fazla olacak şekilde alınacaktır.
B- Numune alma seviyesi ve sıklığı:
Numune sayısı, yıllık ülke üretiminin her 1000 tonu için en az 1 numune olacak şekilde hesaplanacaktır. Bu sayı 200 numuneden az olamaz. Numunelerin dağılımı ülke endüstrisinin yapısına göre belirlenir.
Yumurta numunelerinin en az % 30’u insan tüketimine sunulmasının en önemli parçasını oluşturan paketleme merkezlerinden alınmalıdır.
Alınan numunelerin gruplara dağılımı aşağıdaki gibi olacaktır.
-Numunelerin % 70’i A6, B1, B2(b) gruplarından her birinden en az bir bileşik için analiz edilmelidir.
-Numunelerin % 30’unun dağılımı ülkenin durumuna göre belirlenecektir, ancak bu numuneler B3(a) grubunda yer alan maddelerin bazıları için analiz edilmelidir.
2) Diğer kanatlı ürünlerinin yumurtası
Bu türlere ait numune sayısı üretim miktarları ve tespit edilen sorunlara göre belirlenir. Bu türlere ait alınacak yumurta numuneleri, numune alma planına tavuk yumurtası numunelerine ilave olarak dahil edilecektir.
BÖLÜM 7
Tavşan Eti ve Yaban Av ve Çiftlik Av Hayvanlarının Eti
1) Tavşan eti
A-Numune alma şartları:
Numuneler analitik metodun durumuna bağlı olarak aynı üreticiden alınan bir veya daha fazla hayvandan oluşur.
Resmî numuneler yetkili makam tarafından daima tavşanın elde edildiği menşe çiftliğe geriye dönük izleme yapılmasını sağlayacak şekilde alınacaktır.
Numuneler;
a) Ya çiftliklerden,
b) Ya da kayıtlı kesimhanelerden alınacaktır.
Kullanımına izin verilmeyen maddelerin kontrolü için çiftliklerden ilave içme suyu ve yem numuneleri alınabilir.
B-Numune alma seviyesi ve sıklığı:
Numune sayısı, yıllık ülke üretiminin ilk 3000 tonu için, her 300 ton için 10 numune ve her ilave 300 ton için 1 numune olacak şekilde hesaplanacaktır.
Alınan numunelerin gruplara dağılımı aşağıdaki gibi olacaktır.
– Grup A: Toplam numune sayısının % 30’u,
% 70’i Ek-1’de belirtilen Grup A6’daki maddeler
% 30’u Grup A’nın diğer alt gruplarındaki maddeler için test edilecektir.
– Grup B: Toplam numune sayısının % 70’i,
% 30’u Ek-1’de belirtilen Grup B1’deki maddeler
% 30’u Ek-1’de belirtilen Grup B2’deki maddeler
% 10’u Ek-1’de belirtilen Grup B3’teki maddeler için test edilecektir.
Denge ülkenin durumuna göre belirlenecektir.
2) Çiftlik av hayvanları
A-Numune alma şartları:
Numune miktarı kullanılan analitik metoda bağlı olacaktır.
Numuneler işleme ünitesinden alınacaktır. Resmî numuneler yetkili makam tarafından daima hayvanın veya etinin elde edildiği menşe çiftliğe geriye dönük izleme yapılmasını sağlayacak şekilde alınacaktır.
Kullanımına izin verilmeyen maddelerin kontrolü için çiftliklerden ilave içme suyu ve yem numuneleri alınabilir.
B-Numune alma seviyesi ve sıklığı:
Her yıl için alınacak numune sayısı, asgari 100 numuneye denk olacaktır.
Alınan numunelerin gruplara dağılımı aşağıdaki gibi olacaktır.
– Grup A: Toplam numune sayısının % 20’si
Numunelerin çoğunluğu Grup A5 ve A6’daki maddeler için test edilecektir.
– Grup B: Toplam numune sayısının % 70’i
Dağılım:
% 30’u Ek-1’de belirtilen Grup B1’deki maddeler
% 30’u Ek-1’de belirtilen Grup B2(a) ve (b)’deki maddeler
% 10’u Ek-1’de belirtilen Grup B2(c) ve (e)’deki maddeler
% 30’u Ek-1’de belirtilen Grup B3’teki maddeler
için test edilecek şekilde belirlenecektir.
Denge (% 10) ülkenin deneyimlerine göre belirlenecektir.
3) Yaban av hayvanları
A-Numune alma şartları:
Numune miktarı kullanılan analitik metoda bağlı olacaktır.
Numuneler işleme ünitesinden veya avlanma alanından alınacaktır.
Resmî numuneler, hayvanın avlanma bölgesine geriye dönük izleme yapılmasını sağlayacak şekilde alınacaktır.
B-Numune alma seviyesi ve sıklığı:
Her yıl için alınacak numune sayısı, asgari 100 numuneye denk olacaktır.
Numuneler kimyasal madde kalıntılarının analizi için alınmalıdır.