Tarım alanlarının miras yoluyla bölünmesini önlemek için hazırlanan yasa tasarısı Meclis’te. Tarım Bakanı Eker tasarı yasalaşırsa iki Bursa büyüklüğünde arazinin tarıma kazandırılabileceğini söyledi.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker Türkiye’de tarım işletmelerine ait arazi büyüklüklerinin her geçen gün azaldığını ve bu azalmayla tarımda verimliliğin sağlanamadığını vurgulayarak hazırladıkları yasa tasarıyla tarımın geleceğinin garanti altına alınacağını söyledi. Eker şunları söyledi: “Tarım arazilerimizin en temel sorunu 80 yıldır miras yoluyla bölüne bölüne küçülmesi ve atomize olması. Bu tasarıyı hayata geçiremezsek, topraklarımızda çocuklarımız ve torunlarımız verimli üretim gerçekleştiremeyecekler.”
Bakanlık kaynaklarına göre, miras yoluyla bölünmeden dolayı 2 milyon hektar tarım arazisi kullanılamıyor, bu alan Antalya’nın yüzölçümüne eşit bir rakam, ekonomik kayıp ise 17 milyar lira. Türkiye’nin toplam tarım arazisi 24 milyon hektar. 3 milyon tarım işletmesinden yüzde 65’i 50 dekarın altındaki arazilerden oluşuyor, yüzde 83’ü ise 100 dekarın altında. Mevcut bölünmüş yapıyı gidermeye yönelik çalışmalarında 4 milyon hektara yakın arazi toplulaştırıldı.
Bakan Eker, Osmanlı toprak mülkiyet sisteminde arazinin babadan evlada miras yoluyla bölünmediğini, dolayısıyla arazi ölçeği, işletme ölçeğinin muhafaza edildiğine dikkat çekti. 1926 yılında İsviçre’den alınan Medeni Kanun’daki düzenlemenin yanlış tatbik edilmesi sonucunda tarım arazileri miras yoluyla bölünebildiğini kaydeden Eker, sorunun giderilmesi için hazırladıkları yasa tasarısını Meclis’e gönderdiklerini kaydetti.
Tasarıya göre, tarımsal arazi ve işletmeler bölge farklılıkları göz önünde bulundurularak asgari büyüklüklerin altında bölünemeyecek. Mirasçılara vefatın ardından kendi aralarında anlaşmaya varabilmeleri için 1 yıllık süre tanınıyor. Anlaşmaya varılamaması durumunda işletmenin kullanıcısını mahkeme belirleyecek. Arazi sahibinin vefatı halinde mirasçılar devir işlemini en geç 2 yıl içinde tamamlayacaklar. Devir işlemlerinden damga vergisi, harç ve diğer masraflar alınmayacak. Mirası devralanlar istemeleri halinde kredi desteği de alabilecekler.
Düzenlemeyle, tarlalarda 20 dönüm, dikili arazilerde 5 dönüm, örtü altı tarımı yapılan arazilerde 3 dönümün altında bölünme olmayacak. Mirasçılara devri yapılan arazilerin tarım dışı kullanımlarında meydana gelebilecek değer artışları diğer hissedarlara kullanıcı tarafından eşit olarak ödenecek. Mirasçıların anlaşmazlığı halinde satış işleminde öncelik sınırdaş tarım arazisi sahibine verilecek.